Notitie bij Johanna: Haar broertje Jan, die na de dood van hun vader geboren werd, was vier dagen koning van Frankrijk tot hij stierf. Johanna werd dus erfopvolgster en zou de regerende koningin van Frankrijk moeten worden. Maar in Frankrijk was de salische wet van kracht (die vrouwen op de troon uitsloot), en haar voogd, haar oom Filips zorgde er voor dat deze wet gehandhaafd bleef zodat hij, en vervolgens zijn jongere broer Karel koning van Frankrijk werden. Beiden hadden geen zoons en daarmee ontstond de erfkwestie die tot de Honderdjarige Oorlog zou leiden. De kroon ging naar een neef, maar de Engelse koning eiste ook de kroon op omdat hij de zoon van een zuster van Lodewijk X was. Als de salische wet niet van kracht zou zijn geweest, zou Johanna echter de betere papieren hebben gehad.
Johanna trouwde op 18 juni 1318 met een andere neef van Lodewijk X, hertog Filips van Evreux. Hun zoon, Karel II de Slechte erfde de koningstitel van Navarra en was zich van zijn rechten op de Franse kroon maar al te bewust. Hij bezat ook uitgestrekte gebiedsdelen in Frankrijk onder andere vlak bij Parijs en trachtte de Lancasters tegen de Valois uit te spelen om zelf op de troon te komen.
Johanna trouwde met Filips III van Navarra. Zie 1556 voor persoonsgegevens van Filips. Johanna trouwde op 18 juni 1318 met een andere neef van Lodewijk X, hertog Filips van Evreux. Hun zoon, Karel II de Slechte erfde de koningstitel van Navarra en was zich van zijn rechten op de Franse kroon maar al te bewust. Hij bezat ook uitgestrekte gebiedsdelen in Frankrijk onder andere vlak bij Parijs en trachtte de Lancasters tegen de Valois uit te spelen om zelf op de troon te komen.
Kinderen van Johanna en Filips:
1 Maria d’Evreux, geboren in 1330. Volgt 1452.
2 Karel II de Slechte of de Boze van Navarra, geboren in oktober 1332 in Évreux,. Volgt 1456.
3 Blanche van Navarra, geboren in 1333. Volgt 1466.
4 Agnes (Inès) van Navarra, geboren in 1334. Volgt 1467.
5 Filips van Navarra, geboren in 1336. Filips is overleden in 1363, 26 of 27 jaar oud.
Heerlijkheid:
| Graaf van Longueville |
6 Juana van Navarra, geboren in 1338. Juana is overleden in 1387, 48 of 49 jaar oud.
Notitie bij Juana: non
7 Juana van Navarra, geboren in 1339. Volgt 1468.
8 Lodewijk van Navarra, geboren in 1340 in Apulia. Lodewijk is overleden in 1376 in Durrës, 35 of 36 jaar oud.
Notitie bij Lodewijk: Lodewijk van Navarra was hertog van Navarra en graaf van Beaumont-le-Roger. Hij was de derde zoon uit het huwelijk van koning Filips III van Navarra en Johanna II van Navarra.
Zijn broer Karel II van Navarra maakte hem opperbevelhebber van Navarra in 1353 en in 1356 heer van Anet.
Lodewijk hielp tijdens de Honderdjarige Oorlog zijn broer in de strijd tegen Karel V van Frankrijk.
In 1358 trouwde hij met María van Lizarazu, maar dit huwelijk werd later ongeldig verklaard. In november 1365 verloofde hij zich met Johanna van Durazzo, dochter van Karel van Sicilië en Durazzo. Op 19 juni 1366 trouwde hij met Johanna. Door dit huwelijk verkreeg hij het recht op het hertogdom Durazzo en de troon van Albanië.
Lodewijk reisde met een aanzienlijke troepenmacht naar Napels, van plan om Durazzo, in het Albanees Durrës, te heroveren dat in 1368 door de Albaniërs onder leiding van Karel Thopia was veroverd. Over de expeditie is weinig bekend. Waarschijnlijk werd Albanië door Lodewijk in 1376 veroverd, maar de vorst stierf tijdens of vlak na de strijd om Durrës.
Na zijn dood trouwde Johanna met Robert van Artois.
Nageslacht
UIt het huwelijk met Johanna van Durazzo werden geen kinderen geboren.
Prins Lodewijk kreeg vier kinderen uit zijn relatie met María:
Johanna van Beaumont (1359-)
Karel van Beaumont (1361-1432)
Tristan van Beaumont
Andrea van Navarra
Zijn broer Karel II van Navarra maakte hem opperbevelhebber van Navarra in 1353 en in 1356 heer van Anet.
Lodewijk hielp tijdens de Honderdjarige Oorlog zijn broer in de strijd tegen Karel V van Frankrijk.
In 1358 trouwde hij met María van Lizarazu, maar dit huwelijk werd later ongeldig verklaard. In november 1365 verloofde hij zich met Johanna van Durazzo, dochter van Karel van Sicilië en Durazzo. Op 19 juni 1366 trouwde hij met Johanna. Door dit huwelijk verkreeg hij het recht op het hertogdom Durazzo en de troon van Albanië.
Lodewijk reisde met een aanzienlijke troepenmacht naar Napels, van plan om Durazzo, in het Albanees Durrës, te heroveren dat in 1368 door de Albaniërs onder leiding van Karel Thopia was veroverd. Over de expeditie is weinig bekend. Waarschijnlijk werd Albanië door Lodewijk in 1376 veroverd, maar de vorst stierf tijdens of vlak na de strijd om Durrës.
Na zijn dood trouwde Johanna met Robert van Artois.
Nageslacht
UIt het huwelijk met Johanna van Durazzo werden geen kinderen geboren.
Prins Lodewijk kreeg vier kinderen uit zijn relatie met María:
Johanna van Beaumont (1359-)
Karel van Beaumont (1361-1432)
Tristan van Beaumont
Andrea van Navarra
1452 Maria d’Evreux is geboren in 1330, dochter van Filips III van Navarra (zie 1556) en Johanna II van Navarra (zie 1451). Maria is overleden op zondag 29 april 1347 in Valencia, 16 of 17 jaar oud. Zij is begraven in in het klooster van Poblet.
Maria trouwde, 7 of 8 jaar oud, op zaterdag 25 juli 1338 in Alagón, Zaragoza met Peter IV van Aragón, 24 jaar oud. Zie 1582 voor persoonsgegevens van Peter.
Notitie bij Maria: In 1338, op achtjarige leeftijd, werd ze uitgehuwelijkt aan de dan vijfentwintigjarige koning Peter IV van Aragón. Het huwelijk vond plaats in Alagón, Zaragoza. Kinderen uit dit huwelijk waren:
Constantia van Aragón (1343-1363), gehuwd met Frederik III van Sicilië
Johanna (1344-1385), in 1373 getrouwd met Johan I van Aragón-Ampurias
Maria (1345-1348)
Peter (1347)
Constantia van Aragón (1343-1363), gehuwd met Frederik III van Sicilië
Johanna (1344-1385), in 1373 getrouwd met Johan I van Aragón-Ampurias
Maria (1345-1348)
Peter (1347)
Heerlijkheid:
| koningin van Aragón van 1338 tot 1347 |
Kinderen van Maria en Peter:
1 Constantia van Aragón, geboren in 1343. Volgt 1453.
2 Johanna van Aragón, geboren in 1344. Volgt 1455.
1453 Constantia van Aragón is geboren in 1343, dochter van Peter IV van Aragón (zie 1582) en Maria d’Evreux (zie 1452). Constantia is overleden in 1363, 19 of 20 jaar oud. Constantia trouwde, 17 of 18 jaar oud, op zondag 11 april 1361 met Frederik III de Eenvoudige van Sicilië, 19 jaar oud. Frederik is geboren op zaterdag 1 september 1341 in Catania. Frederik is overleden op dinsdag 27 januari 1377 in Messina, 35 jaar oud.
Kind van Constantia en Frederik:
1 Maria van Sicilië, geboren omstreeks 1363. Volgt 1454.
1454 Maria van Sicilië is geboren omstreeks 1363, dochter van Frederik III de Eenvoudige van Sicilië en Constantia van Aragón (zie 1453). Maria is overleden op donderdag 25 mei 1402, ongeveer 39 jaar oud.
Notitie bij Maria: Om de invloed van haar grootvader Peter IV van Aragón te beperken, werd toenadering gezocht tot de Visconti, maar een huwelijk tussen Maria en Giangaleazzo Visconti kon door de baronnen en door Peter IV van Aragón verijdeld worden. Maria werd ontvoerd naar Catalonië, waar zij in de echt werd verbonden met Martinus, zoon van de latere koning Martinus I van Aragón. Zij hadden één kind, Peter (1398-1401), die jong stierf.
Maria trouwde, ongeveer 27 jaar oud, in 1390 met Martinus I de Jonge van Sicilië, 15 of 16 jaar oud. Martinus is geboren op dinsdag 25 juli 1374. Martinus is overleden op vrijdag 5 juli 1409 in Cagliari, 34 jaar oud. Notitie bij Martinus: Zij regeerden samen over Sicilië en na haar dood in 1402 regeerde hij alleen als koning van Sicilië. Zij hadden een zoon, Peter (1398-1400) die jong stierf. Hij hertrouwde met Blanca I van Navarra, kreeg ook bij haar een zoon, Martinus (1403-1407), die eveneens jong stierf. Pogingen om een natuurlijke zoon van hem te laten opvolgen, mislukten. Na zijn dood in 1409 regeerde zijn vader als Martinus II over Sicilië.
1455 Johanna van Aragón is geboren in 1344, dochter van Peter IV van Aragón (zie 1582) en Maria d’Evreux (zie 1452). Johanna is overleden in 1385, 40 of 41 jaar oud. Johanna trouwde, 28 of 29 jaar oud, in 1373 met Johan I van Aragón-Ampurias. Johan is overleden.
1456 Karel II de Slechte of de Boze van Navarra is geboren in oktober 1332 in Évreux,, zoon van Filips III van Navarra (zie 1556) en Johanna II van Navarra (zie 1451). Karel is overleden op dinsdag 1 januari 1387 in Pamplona, 54 jaar oud.
Karel trouwde, 19 jaar oud, in februari 1352 in Chateau du Vivier nabij Fontenay-Trésigny in Brie met Jeanne van Valois, 8 jaar oud. Zie 1522 voor persoonsgegevens van Jeanne.
Notitie bij Karel: De Honderdjarige Oorlog, die duurde van 1337 tot 1453, speelde een belangrijke rol in het leven van Karel II van Navarra. Anderzijds werd zijn loopbaan sterk beïnvloed door de conflicten tussen de Spaanse koningen onderling.
Aanspraak op de Franse troon
Van zijn vader en moeder, Filips van Évreux en Johanna van Navarra, erfde Karel II uitgebreide bezittingen in Frankrijk, voornamelijk in Normandië. Karel II maakte echter ook aanspraak op de gebieden Brie en Champagne, die door zijn moeder waren afgestaan, in ruil voor afstand van haar aanspraken op de Franse troon.
Karel II was de kleinzoon van de Franse koning Lodewijk X, en maakte vanuit die positie aanspraak op de Franse troon. Hij zocht daartoe een bondgenootschap met Engeland en steunde de rebellie van Étienne Marcel (1358). Tijdens de Honderdjarige oorlog was hij een bondgenoot van de Eduard III, die eveneens aanspraak op de Franse troon kon maken. Door Jan II van Frankrijk werd hij een tijd lang gevangengezet maar weer vrijgelaten. In 1361 keerde hij terug naar Navarra.
Terug in Spanje
Daar werd hij benaderd door Peter IV van Aragón, die hem veel geld aanbood in ruil voor een bondgenootschap tegen Castilië. Karel nam het geld aan, maar in plaats van Castilië aan te vallen ondernam hij een veldtocht naar Normandië, om daar zijn bezittingen te heroveren. Daar werd hij op 16 mei 1364 verslagen door Bertran du Guesclin, waarna hij weer naar Navarra terugkeerde. Karel begon in Navarra een programma van hervormingen, waaronder een reorganisatie van de administratie en van de schatkist. Dit deed hij onder andere door het instellen van een rekenkamer (1364). Hij besteedde verder aandacht aan het versterken van de positie van de feodale adel met als doel meer steun uit deze hoek te krijgen.
Karel trad op als onderhandelaar in de machtsstrijd tussen Peter I van Castilië en Peter IV van Aragón. Het conflict tussen de Spaanse koningen werd nog ingewikkelder door de machtsstrijd tussen diezelfde Peter I van Castilië en diens halfbroer Hendrik van Trastamara, die ten slotte op een burgeroorlog uitliep. Karel II speelde een ingewikkeld diplomatiek spel en probeerde bondgenootschappen met alle partijen te sluiten, maar uiteindelijk keerden allen zich juist tegen hem. Ten slotte bracht Hendrik van Trastamara zijn broer Peter I om het leven en werd vervolgens koning Hendrik II van Castilië.
In 1368 beging Karel een misstap door Castilië aan te vallen. Hij veroverde Logroño, en in Baskenland nam hij Vitoria-Gasteiz, Santa Cruz de Campezo en Salvatierra de Ãlava in, waarmee hij Hendrik II een aanleiding gaf om een oorlog met Navarra te beginnen.
Karel II moest zijn bezittingen in Castilië en Noord-Frankrijk inleveren, en toen hij in Frankrijk actie ondernam werd zijn zoon Karel III van Navarra prompt door zijn tegenstanders gevangengezet (1378) en werden al zijn bezittingen in beslag genomen.
Hij werd gedwongen om het verdrag van Briones (1373 en 1379) te ondertekenen, waarmee hij een vijftiental veroverde kastelen aan Hendrik moest overdragen. Navarra werd op dat moment bedreigd door alle buurlanden, Frankrijk, Castilië, Gascogne en Aragon.
In 1386 wist hij ten slotte toch een wapenstilstand met Castilië te bewerkstelligen.
Tragische dood
Zijn tragische dood is legendarisch geworden. Hij verkeerde in zeer slechte lichamelijke staat, waardoor hij zijn ledematen niet of nauwelijks nog kon bewegen. Zijn geneesheer raadde hem aan zich te wikkelen in linnen dat in brandewijn was gedompeld. De koning ging ’s avonds in linnen gewikkeld naar bed. Om de windsels vast te zetten maakten een hofdame een knoop waarbij ze de uiteinden in plaats van met een schaar af te knippen met een kaars afbrandde. Het linnen vatte onmiddellijk vlam en de koning verbrandde levend.
Verder
Zijn bijnaam heeft hij te danken aan Franse geschiedschrijvers, waarschijnlijk wegens zijn aanspraken op de Franse kroon, en misschien ook wegens zijn vermeende rol in een aanslag op Charles de La Cerda.
Karel II liet de gotische kerk van Ujué bouwen en wilde in hetzelfde dorp ook een universiteit oprichten, maar de bouw werd na verloop van tijd gestaakt wegens geldgebrek.
Aanspraak op de Franse troon
Van zijn vader en moeder, Filips van Évreux en Johanna van Navarra, erfde Karel II uitgebreide bezittingen in Frankrijk, voornamelijk in Normandië. Karel II maakte echter ook aanspraak op de gebieden Brie en Champagne, die door zijn moeder waren afgestaan, in ruil voor afstand van haar aanspraken op de Franse troon.
Karel II was de kleinzoon van de Franse koning Lodewijk X, en maakte vanuit die positie aanspraak op de Franse troon. Hij zocht daartoe een bondgenootschap met Engeland en steunde de rebellie van Étienne Marcel (1358). Tijdens de Honderdjarige oorlog was hij een bondgenoot van de Eduard III, die eveneens aanspraak op de Franse troon kon maken. Door Jan II van Frankrijk werd hij een tijd lang gevangengezet maar weer vrijgelaten. In 1361 keerde hij terug naar Navarra.
Terug in Spanje
Daar werd hij benaderd door Peter IV van Aragón, die hem veel geld aanbood in ruil voor een bondgenootschap tegen Castilië. Karel nam het geld aan, maar in plaats van Castilië aan te vallen ondernam hij een veldtocht naar Normandië, om daar zijn bezittingen te heroveren. Daar werd hij op 16 mei 1364 verslagen door Bertran du Guesclin, waarna hij weer naar Navarra terugkeerde. Karel begon in Navarra een programma van hervormingen, waaronder een reorganisatie van de administratie en van de schatkist. Dit deed hij onder andere door het instellen van een rekenkamer (1364). Hij besteedde verder aandacht aan het versterken van de positie van de feodale adel met als doel meer steun uit deze hoek te krijgen.
Karel trad op als onderhandelaar in de machtsstrijd tussen Peter I van Castilië en Peter IV van Aragón. Het conflict tussen de Spaanse koningen werd nog ingewikkelder door de machtsstrijd tussen diezelfde Peter I van Castilië en diens halfbroer Hendrik van Trastamara, die ten slotte op een burgeroorlog uitliep. Karel II speelde een ingewikkeld diplomatiek spel en probeerde bondgenootschappen met alle partijen te sluiten, maar uiteindelijk keerden allen zich juist tegen hem. Ten slotte bracht Hendrik van Trastamara zijn broer Peter I om het leven en werd vervolgens koning Hendrik II van Castilië.
In 1368 beging Karel een misstap door Castilië aan te vallen. Hij veroverde Logroño, en in Baskenland nam hij Vitoria-Gasteiz, Santa Cruz de Campezo en Salvatierra de Ãlava in, waarmee hij Hendrik II een aanleiding gaf om een oorlog met Navarra te beginnen.
Karel II moest zijn bezittingen in Castilië en Noord-Frankrijk inleveren, en toen hij in Frankrijk actie ondernam werd zijn zoon Karel III van Navarra prompt door zijn tegenstanders gevangengezet (1378) en werden al zijn bezittingen in beslag genomen.
Hij werd gedwongen om het verdrag van Briones (1373 en 1379) te ondertekenen, waarmee hij een vijftiental veroverde kastelen aan Hendrik moest overdragen. Navarra werd op dat moment bedreigd door alle buurlanden, Frankrijk, Castilië, Gascogne en Aragon.
In 1386 wist hij ten slotte toch een wapenstilstand met Castilië te bewerkstelligen.
Tragische dood
Zijn tragische dood is legendarisch geworden. Hij verkeerde in zeer slechte lichamelijke staat, waardoor hij zijn ledematen niet of nauwelijks nog kon bewegen. Zijn geneesheer raadde hem aan zich te wikkelen in linnen dat in brandewijn was gedompeld. De koning ging ’s avonds in linnen gewikkeld naar bed. Om de windsels vast te zetten maakten een hofdame een knoop waarbij ze de uiteinden in plaats van met een schaar af te knippen met een kaars afbrandde. Het linnen vatte onmiddellijk vlam en de koning verbrandde levend.
Verder
Zijn bijnaam heeft hij te danken aan Franse geschiedschrijvers, waarschijnlijk wegens zijn aanspraken op de Franse kroon, en misschien ook wegens zijn vermeende rol in een aanslag op Charles de La Cerda.
Karel II liet de gotische kerk van Ujué bouwen en wilde in hetzelfde dorp ook een universiteit oprichten, maar de bouw werd na verloop van tijd gestaakt wegens geldgebrek.
Heerlijkheid:
| koning van Navarra van 1349 tot 1387 en graaf van Evreux van 1343 tot 1387 |
Kinderen van Karel en Jeanne:
1 Marie van Navarra, geboren in 1360. Volgt 1457.
2 Karel III van Navarra, geboren op donderdag 22 juli 1361 in Mantes-la-Jolie. Volgt 1458.
4 Peter van Navarra, geboren in 1366. Volgt 1464.
6 Johanna van Navarra, geboren omstreeks 1370 in Pamplona. Volgt 1465.
1457 Marie van Navarra is geboren in 1360, dochter van Karel II de Slechte of de Boze van Navarra (zie 1456) en Jeanne van Valois (zie 1522). Marie is overleden omstreeks 1400, ongeveer 40 jaar oud. Marie trouwde, 32 of 33 jaar oud, in 1393 met Alfons van Aragón. Alfons is overleden.
1458 Karel III van Navarra is geboren op donderdag 22 juli 1361 in Mantes-la-Jolie, zoon van Karel II de Slechte of de Boze van Navarra (zie 1456) en Jeanne van Valois (zie 1522). Karel is overleden op zaterdag 8 september 1425 in Olite, 64 jaar oud.
Karel trouwde met Eleonora van Castilië. Eleonora is geboren in 1362, dochter van Hendrik II van Castilië en Johanna Emmanuella van Castilië. Eleonora is overleden in 1416, 53 of 54 jaar oud.
Notitie bij Karel: Karel wordt ook wel Karel de Goede genoemd vanwege zijn verzoeningsgerichte politiek.
In 1375 trouwde Karel met Eleonora van Castilië (1362-1416), dochter van Hendrik II van Castilië, en maakte daarmee een einde aan de conflicten tussen de twee koninkrijken. Zijn titel en rechten op het graafschap van Évreux ruilde Karel in 1404 in tegen die van hertog van Nemours waardoor de vriendschappelijke banden tussen Navarra en Frankrijk versterkt werden. Hij onderhield uitstekende relaties met de overige staten van het Iberisch schiereiland, en met Engeland en Frankrijk.
Karel III liet het kasteel van Olite uitbreiden, en bouwde het om tot een monumentaal paleis voor de koninklijke familie.
Hij overleefde zijn zonen en werd uiteindelijk opgevolgd door zijn dochter Blanca I van Navarra. Zijn zuster, Johanna van Évreux trouwde in 1403 met koning Hendrik IV van Engeland.
Kinderen uit het huwelijk met Eleonora van Castilië waren:
Blanca I van Navarra, (1385/91- 1441) koningin van Navarra van 1425-1441
Johanna (1384-1413), gehuwd met Jan I van Foix,
María(1388-1425)
Margaretha(1390-1425)
Beatrix (1392-1415), gehuwd met Jacob II van La Marche
Isabella (1395-1435), gehuwd met Jan IV van Armagnac
Karel (1397-1402)
Lodewijk (1402-1402)
Buitenechtelijk kind:
Johanna, in 1396 gehuwd met Íñigo Ortiz de Zúñiga.
In 1375 trouwde Karel met Eleonora van Castilië (1362-1416), dochter van Hendrik II van Castilië, en maakte daarmee een einde aan de conflicten tussen de twee koninkrijken. Zijn titel en rechten op het graafschap van Évreux ruilde Karel in 1404 in tegen die van hertog van Nemours waardoor de vriendschappelijke banden tussen Navarra en Frankrijk versterkt werden. Hij onderhield uitstekende relaties met de overige staten van het Iberisch schiereiland, en met Engeland en Frankrijk.
Karel III liet het kasteel van Olite uitbreiden, en bouwde het om tot een monumentaal paleis voor de koninklijke familie.
Hij overleefde zijn zonen en werd uiteindelijk opgevolgd door zijn dochter Blanca I van Navarra. Zijn zuster, Johanna van Évreux trouwde in 1403 met koning Hendrik IV van Engeland.
Kinderen uit het huwelijk met Eleonora van Castilië waren:
Blanca I van Navarra, (1385/91- 1441) koningin van Navarra van 1425-1441
Johanna (1384-1413), gehuwd met Jan I van Foix,
María(1388-1425)
Margaretha(1390-1425)
Beatrix (1392-1415), gehuwd met Jacob II van La Marche
Isabella (1395-1435), gehuwd met Jan IV van Armagnac
Karel (1397-1402)
Lodewijk (1402-1402)
Buitenechtelijk kind:
Johanna, in 1396 gehuwd met Íñigo Ortiz de Zúñiga.
Heerlijkheid:
| koning van Navarra |
Kind van Karel en Eleonora:
1 Blanca I van Navarra, geboren op zaterdag 6 juli 1387. Volgt 1459.
1459 Blanca I van Navarra is geboren op zaterdag 6 juli 1387, dochter van Karel III van Navarra (zie 1458) en Eleonora van Castilië. Blanca is overleden op zaterdag 1 april 1441 in Santa María la Real de Nieva (Castilië), 53 jaar oud.
Blanca trouwde met Johan II van Aragón. Zie 1591 voor persoonsgegevens van Johan.
Heerlijkheid:
| koningin van het koninkrijk van Navarra |
Kinderen van Blanca en Johan:
1 Karel van Viana, geboren op donderdag 29 mei 1421 in Peñafiel. Volgt 1460.
3 Blanca II van Navarra, geboren in 1424 in Olite, Navarra. Volgt 1461.
4 Eleonora I van Navarra, geboren op zaterdag 2 februari 1426 in Olite, Navarra. Volgt 1462.
1460 Karel van Viana is geboren op donderdag 29 mei 1421 in Peñafiel, zoon van Johan II van Aragón (zie 1591) en Blanca I van Navarra (zie 1459). Karel is overleden op woensdag 23 september 1461 in Barcelona, 40 jaar oud.
Karel trouwde, 18 jaar oud, op woensdag 30 september 1439 met Agnes van Kleef. Agnes is overleden.
Notitie bij Karel: De vader van Blanca I, Karel III van Navarra, schiep in 1422 de titel Prins van Viana, bedoeld om de toekomstige koning van Navarra aan te wijzen. De jonge Karel kreeg deze titel al in 1428, op 6-jarige leeftijd. Blanca werd na de dood van haar vader koningin en liet vastleggen dat prins Karel na haar dood zou heersen over Navarra en Nemours, maar alleen met toestemming van zijn vader, Johan II. Ze wilde hiermee een conflict tussen vader en zoon voorkomen.
Karel groeide op aan het beschermde hof van Navarra. Hij werd onderwezen in het Latijn en de septem artes liberales door de Castiliaanse Alfonso de la Torre. Toen hij 17 jaar was verloofden zijn ouders hem met Agnes van Kleef, een nicht van Filips de Goede. Op 30 september 1439 trouwde hij met Agnes, maar dit huwelijk bleef kinderloos.
In 1441 stierf zijn moeder, koningin Blanca I van Navarra, en kwam Karel van Viana in conflict met zijn vader, Johan II.
Noch Karel van Viana noch zijn vader wilden afstand doen van de rechten op de troon. Johan II benoemde zichzelf tot koning en Karel tot luitenant-generaal van het koninkrijk van Navarra, maar Karel was hier niet tevreden mee.
In 1450 ontaardde het conflict in een oorlog. De Beaumonteses schaarden zich aan de zijde van Karel van Viana, terwijl de Agramonteses de kant van Johan II kozen. De twee belangrijkste adellijke families van Navarra en hun aanhang kwamen zo tegenover elkaar te staan.
In 1451 trok Karel met behulp van de Beaumonteses en de Fransen op en bezette Olite, Tafalla, Aibar en Pamplona en organiseerde samen met troepen uit Castilië een beleg van Estella. Op 7 september trok hij Zaragoza binnen om daar zijn troepen bij elkaar te brengen en te organiseren. Vóór de slag bij Aibar werd er nog onderhandeld maar zonder resultaat. De troepen van Johan II waren in de minderheid maar ervarener en Karel werd in oktober bij Aibar verslagen.
Karel van Viana en Lodewijk I van Beaumont werden gevangengenomen en in Tafalla gevangengezet. Karel verhuisde daarna naar Mallén en vervolgens naar Monroy. Op 13 mei 1452 tekende Karel een overeenkomst met de koning waarbij hij zijn titel Prins van Viana afstond, zijn bezittingen in onroerend goed, landgoederen en kastelen, Pamplona en Olite. Als bemiddelaar werd de koning van Aragón benoemd, de oom van Karel, Alfons V.
Koning Johan vond dit echter niet genoeg en eiste meer zekerheid wat betreft de overdracht van kastelen door de Beaumonteses. De macht van deze Beaumonteses groeide ondertussen sterk en ze heersten over een groot deel van Navarra, af en toe staken ze bij expedities ook de grens met Aragón over. De broer van Louis, Johan van Beaumont, leidde het verzet tegen Johan II vanuit Pamplona. Alfons V bevond zich in Italië. De Aragonezen vonden dat Aragón in zijn afwezigheid in anarchie dreigde te vervallen en zonden twee gezanten, Juan Jimenez Cerdan en Ramon de Palomar, naar Italië. Ze vroegen om terugkeer van Alfons V naar Aragón en verhaalden van onrechtmatigheden die er in zijn afwezigheid plaatsvonden.
De Beaumonteses zagen in dat Karel, ondanks al hun machtsvertoon, niet werd vrijgelaten en zonden drie afgezanten naar Johan II. Deze zag zich zo onder druk gezet dat Karel uit de gevangenis haalde en hem meenam naar Zaragoza, waar vader en zoon op 9 januari 1453 aankwamen. Er vond een Cortes plaats en na veel en lang onderhandelen werd op 24 mei een akkoord opgesteld tussen vader en zoon. Op 5 juni werd dit officieel getekend en op 22 juni werd Karel in vrijheid gesteld, in ruil voor enkele belangrijke gijzelaars.
Karel bleef echter aanspraak maken op de troon van Navarra. Hij legde de kwestie voor aan zijn oom Alfons V, die hij op 10 december 1453 in Italië ontmoette.
Alfons V had het echter te druk met de oorlog in Italië en zond Juan Jimenez Cerdan terug naar Spanje om te onderhandelen. Niet zonder succes, want er volgde een vredesverdrag dat in Valladolid werd gesloten. In januari 1454 stuurde koning Johan II van Castilië een bericht aan Alfons V waarin hij melding maakte van de geboorte van zijn zoon Alfons en tevens liet merken dat hij goede hoop had op een vrede tussen Castilië, Aragón en Navarra.
Na de dood van Johan II van Castilië op 22 juli 1454 ontstond opnieuw oorlog. Op 3 december 1455 sloot Johan II van Aragón een overeenkomst met Gaston IV van Foix. Johan II onterfde officieel zijn zoon en benoemde zijn derde kind Eleonora, die met Gaston van Foix getrouwd was, tot troonopvolger van het koninkrijk Navarra.
In 1457 verliet Karel van Viana Navarra en ging opnieuw op zoek naar steun bij zijn oom Alfons V van Aragón. In zijn afwezigheid riepen de twee staten van Navarra het hof bijeen. In Estella om Eleonora en Gastón van Foix tot erfgenamen van het koninkrijk Navarra te benoemen en in Pamplona, waar Karel van Viana benoemd werd tot volledig gevolmachtigde koning van Navarra.
In 1459 vonden onderhandelingen plaats over een eventueel huwelijk tussen Karel, destijds 38 jaar oud, en de dochter van Johan II van Castilië, Isabel, destijds 9 jaar oud. De tegenstanders van Karel zagen echter meer in een huwelijk tussen zijn halfbroer Ferdinand, die toen 7 jaar was. Johan II van Aragón liet Karel op 2 december 1460 in Lerida opnieuw arresteren. Karel werd gevangengezet in Aitona en later in de gevangenis van Morella. Dit leidde echter tot veel protest bij de aanhangers van Karel en op 25 februari 1461 werd Karel weer vrijgelaten.
Op 12 maart bereikte Karel de stad Barcelona waar hij als een held werd ontvangen. De Catalanen accepteerden Johan niet langer als koning. Bij de Capitulatie van Vilafranca del Penedès op 21 juni 1461, werd Karel van Viana door Catalanen en Aragonezen uitgeroepen tot rechtmatig opvolger van Johan II van Aragón. Karel werd tegelijkertijd benoemd tot opperbevelhebber van Catalonië. Niet lang daarna, op 23 september, stierf de prins in het koninklijk paleis in Barcelona. Het gerucht ging dat zijn schoonmoeder Johanna Enríquez hem vergiftigd zou hebben. Dit was de directe aanleiding tot het uitbreken van de Catalaanse Burgeroorlog, die duurde van 1461 tot 1471).
Huwelijk en nageslachtUit het huwelijk met Agnes van Kleef werden geen kinderen geboren.
Voor zijn sterven was hij verloofd met Catharina, een dochter van koning Eduard van Portugal. Toen Karel stierf trad Catharina toe tot het klooster van Santa Clara de Lisboa.
Karel van Viana kreeg enkele kinderen met concubines:
Anna van Navarra (?-1477),in 1471 getrouwd met Lodewijk de la Cerda, hertog van Medinaceli
Filips van Navarra (1456-1488), aartsbisschop van Palermo
Jan Alfons van Navarra (1459-1529), bisschop van Osca
Karel groeide op aan het beschermde hof van Navarra. Hij werd onderwezen in het Latijn en de septem artes liberales door de Castiliaanse Alfonso de la Torre. Toen hij 17 jaar was verloofden zijn ouders hem met Agnes van Kleef, een nicht van Filips de Goede. Op 30 september 1439 trouwde hij met Agnes, maar dit huwelijk bleef kinderloos.
In 1441 stierf zijn moeder, koningin Blanca I van Navarra, en kwam Karel van Viana in conflict met zijn vader, Johan II.
Noch Karel van Viana noch zijn vader wilden afstand doen van de rechten op de troon. Johan II benoemde zichzelf tot koning en Karel tot luitenant-generaal van het koninkrijk van Navarra, maar Karel was hier niet tevreden mee.
In 1450 ontaardde het conflict in een oorlog. De Beaumonteses schaarden zich aan de zijde van Karel van Viana, terwijl de Agramonteses de kant van Johan II kozen. De twee belangrijkste adellijke families van Navarra en hun aanhang kwamen zo tegenover elkaar te staan.
In 1451 trok Karel met behulp van de Beaumonteses en de Fransen op en bezette Olite, Tafalla, Aibar en Pamplona en organiseerde samen met troepen uit Castilië een beleg van Estella. Op 7 september trok hij Zaragoza binnen om daar zijn troepen bij elkaar te brengen en te organiseren. Vóór de slag bij Aibar werd er nog onderhandeld maar zonder resultaat. De troepen van Johan II waren in de minderheid maar ervarener en Karel werd in oktober bij Aibar verslagen.
Karel van Viana en Lodewijk I van Beaumont werden gevangengenomen en in Tafalla gevangengezet. Karel verhuisde daarna naar Mallén en vervolgens naar Monroy. Op 13 mei 1452 tekende Karel een overeenkomst met de koning waarbij hij zijn titel Prins van Viana afstond, zijn bezittingen in onroerend goed, landgoederen en kastelen, Pamplona en Olite. Als bemiddelaar werd de koning van Aragón benoemd, de oom van Karel, Alfons V.
Koning Johan vond dit echter niet genoeg en eiste meer zekerheid wat betreft de overdracht van kastelen door de Beaumonteses. De macht van deze Beaumonteses groeide ondertussen sterk en ze heersten over een groot deel van Navarra, af en toe staken ze bij expedities ook de grens met Aragón over. De broer van Louis, Johan van Beaumont, leidde het verzet tegen Johan II vanuit Pamplona. Alfons V bevond zich in Italië. De Aragonezen vonden dat Aragón in zijn afwezigheid in anarchie dreigde te vervallen en zonden twee gezanten, Juan Jimenez Cerdan en Ramon de Palomar, naar Italië. Ze vroegen om terugkeer van Alfons V naar Aragón en verhaalden van onrechtmatigheden die er in zijn afwezigheid plaatsvonden.
De Beaumonteses zagen in dat Karel, ondanks al hun machtsvertoon, niet werd vrijgelaten en zonden drie afgezanten naar Johan II. Deze zag zich zo onder druk gezet dat Karel uit de gevangenis haalde en hem meenam naar Zaragoza, waar vader en zoon op 9 januari 1453 aankwamen. Er vond een Cortes plaats en na veel en lang onderhandelen werd op 24 mei een akkoord opgesteld tussen vader en zoon. Op 5 juni werd dit officieel getekend en op 22 juni werd Karel in vrijheid gesteld, in ruil voor enkele belangrijke gijzelaars.
Karel bleef echter aanspraak maken op de troon van Navarra. Hij legde de kwestie voor aan zijn oom Alfons V, die hij op 10 december 1453 in Italië ontmoette.
Alfons V had het echter te druk met de oorlog in Italië en zond Juan Jimenez Cerdan terug naar Spanje om te onderhandelen. Niet zonder succes, want er volgde een vredesverdrag dat in Valladolid werd gesloten. In januari 1454 stuurde koning Johan II van Castilië een bericht aan Alfons V waarin hij melding maakte van de geboorte van zijn zoon Alfons en tevens liet merken dat hij goede hoop had op een vrede tussen Castilië, Aragón en Navarra.
Na de dood van Johan II van Castilië op 22 juli 1454 ontstond opnieuw oorlog. Op 3 december 1455 sloot Johan II van Aragón een overeenkomst met Gaston IV van Foix. Johan II onterfde officieel zijn zoon en benoemde zijn derde kind Eleonora, die met Gaston van Foix getrouwd was, tot troonopvolger van het koninkrijk Navarra.
In 1457 verliet Karel van Viana Navarra en ging opnieuw op zoek naar steun bij zijn oom Alfons V van Aragón. In zijn afwezigheid riepen de twee staten van Navarra het hof bijeen. In Estella om Eleonora en Gastón van Foix tot erfgenamen van het koninkrijk Navarra te benoemen en in Pamplona, waar Karel van Viana benoemd werd tot volledig gevolmachtigde koning van Navarra.
In 1459 vonden onderhandelingen plaats over een eventueel huwelijk tussen Karel, destijds 38 jaar oud, en de dochter van Johan II van Castilië, Isabel, destijds 9 jaar oud. De tegenstanders van Karel zagen echter meer in een huwelijk tussen zijn halfbroer Ferdinand, die toen 7 jaar was. Johan II van Aragón liet Karel op 2 december 1460 in Lerida opnieuw arresteren. Karel werd gevangengezet in Aitona en later in de gevangenis van Morella. Dit leidde echter tot veel protest bij de aanhangers van Karel en op 25 februari 1461 werd Karel weer vrijgelaten.
Op 12 maart bereikte Karel de stad Barcelona waar hij als een held werd ontvangen. De Catalanen accepteerden Johan niet langer als koning. Bij de Capitulatie van Vilafranca del Penedès op 21 juni 1461, werd Karel van Viana door Catalanen en Aragonezen uitgeroepen tot rechtmatig opvolger van Johan II van Aragón. Karel werd tegelijkertijd benoemd tot opperbevelhebber van Catalonië. Niet lang daarna, op 23 september, stierf de prins in het koninklijk paleis in Barcelona. Het gerucht ging dat zijn schoonmoeder Johanna Enríquez hem vergiftigd zou hebben. Dit was de directe aanleiding tot het uitbreken van de Catalaanse Burgeroorlog, die duurde van 1461 tot 1471).
Huwelijk en nageslachtUit het huwelijk met Agnes van Kleef werden geen kinderen geboren.
Voor zijn sterven was hij verloofd met Catharina, een dochter van koning Eduard van Portugal. Toen Karel stierf trad Catharina toe tot het klooster van Santa Clara de Lisboa.
Karel van Viana kreeg enkele kinderen met concubines:
Anna van Navarra (?-1477),in 1471 getrouwd met Lodewijk de la Cerda, hertog van Medinaceli
Filips van Navarra (1456-1488), aartsbisschop van Palermo
Jan Alfons van Navarra (1459-1529), bisschop van Osca
Heerlijkheid:
| prins van Trastámara en Évreux en graaf van Gandía |
1461 Blanca II van Navarra is geboren in 1424 in Olite, Navarra, dochter van Johan II van Aragón (zie 1591) en Blanca I van Navarra (zie 1459). Blanca is overleden in 1464, 39 of 40 jaar oud.
Blanca trouwde, 15 of 16 jaar oud, in 1440 met Hendrik IV de Machteloze, of de Impotente van Castilië, 14 of 15 jaar oud. Het huwelijk werd ontbonden in 1453. Zie 1064 voor persoonsgegevens van Hendrik.
Notitie bij Blanca: Op 22 september 1436 werd in Toledo een vredesverdrag gesloten tussen het koninkrijk van Navarra en dat van Castilië. Een onderdeel van het verdrag was het huwelijk tussen de prinses Blanca, die op dat ogenblik slechts 12 jaar oud was, met de kroonprins van Castilië, de toekomstige Hendrik IV van Castilië. Navarra won op deze wijze de versterkingen, kastelen en landgoederen terug, die het tijdens de oorlog met Castilië had moeten afstaan.
Het afgesproken huwelijk vond plaats in 1440, toen prins Hendrik 15 jaar oud werd, maar werd tenslotte in 1453 via een pauselijk besluit ontbonden omdat nakomelingen uitbleven. Hendrik had om ontbinding van het huwelijk verzocht en er kwam zelfs een officieel onderzoek dat de maagdelijkheid van Blanca aantoonde.
Blanca keerde daarna terug naar Navarra. Na de dood van haar moeder eiste zij samen met haar broer, Karel van Viana (1421-1461), de rechten op de troon op. Haar vader, Johan II, weigerde hierop in te gaan, onterfde hen beide in 1455 en koos voor haar jongere zus Eleonora, die hij gebruikte in zijn politieke machtsspel.
In 1461 stierf Karel van Viana. Johan II vroeg zijn dochter om hem te vergezellen op zijn tocht naar Salvatierra. Hij wilde haar uithuwelijken aan Charles, de achttien jaar oude broer van de Franse koning Louis XI. Blanca weigerde echter en droeg de rechten op haar troon over aan haar ex-man Hendrik. Toen Johan daar achter kwam liet hij haar gevangenzetten. Blanca werd vervolgens door haar aanhang, bestaande uit een groep edelen uit Navarra en een coalitie van anti-Aragonese edelen uitgeroepen tot koningin. Op dat ogenblik was Blanca door gevangenschap echter geheel buitenspel gezet.
In 1464 stierf Blanca zonder dat haar eventuele rechten op de troon van Navarra waren erkend. Na de dood van haar vader Johan II verkreeg haar jongere zuster Eleonora de troon. Deze stierf echter drie weken na de troonopvolging om vervolgens te worden opgevolgd door haar halfbroer, Ferdinand II van Aragon.
Het afgesproken huwelijk vond plaats in 1440, toen prins Hendrik 15 jaar oud werd, maar werd tenslotte in 1453 via een pauselijk besluit ontbonden omdat nakomelingen uitbleven. Hendrik had om ontbinding van het huwelijk verzocht en er kwam zelfs een officieel onderzoek dat de maagdelijkheid van Blanca aantoonde.
Blanca keerde daarna terug naar Navarra. Na de dood van haar moeder eiste zij samen met haar broer, Karel van Viana (1421-1461), de rechten op de troon op. Haar vader, Johan II, weigerde hierop in te gaan, onterfde hen beide in 1455 en koos voor haar jongere zus Eleonora, die hij gebruikte in zijn politieke machtsspel.
In 1461 stierf Karel van Viana. Johan II vroeg zijn dochter om hem te vergezellen op zijn tocht naar Salvatierra. Hij wilde haar uithuwelijken aan Charles, de achttien jaar oude broer van de Franse koning Louis XI. Blanca weigerde echter en droeg de rechten op haar troon over aan haar ex-man Hendrik. Toen Johan daar achter kwam liet hij haar gevangenzetten. Blanca werd vervolgens door haar aanhang, bestaande uit een groep edelen uit Navarra en een coalitie van anti-Aragonese edelen uitgeroepen tot koningin. Op dat ogenblik was Blanca door gevangenschap echter geheel buitenspel gezet.
In 1464 stierf Blanca zonder dat haar eventuele rechten op de troon van Navarra waren erkend. Na de dood van haar vader Johan II verkreeg haar jongere zuster Eleonora de troon. Deze stierf echter drie weken na de troonopvolging om vervolgens te worden opgevolgd door haar halfbroer, Ferdinand II van Aragon.
Heerlijkheid:
| Spaanse prinses uit het koningshuis van Navarra |
1462 Eleonora I van Navarra is geboren op zaterdag 2 februari 1426 in Olite, Navarra, dochter van Johan II van Aragón (zie 1591) en Blanca I van Navarra (zie 1459). Eleonora is overleden op vrijdag 12 februari 1479 in Tudela, Navarra (nu Spanje), 53 jaar oud. Eleonora trouwde, 10 jaar oud, op maandag 30 juli 1436 met Gastón IV van Foix.
Notitie bij het huwelijk van Eleonora en Gastón: Na de dood van zijn eerste vrouw, Blanca I van Navarra, onterfde Johan II in 1455 zijn zoon Karel van Viana, de wettelijke opvolger van de troon van Navarra. Zijn andere dochter Blanca II van Navarra viel bij de koning in ongenade en Eleonara werd door Johan II gebruikt als instrument in de machtsstrijd tussen hem en zijn overige kinderen.
In 1455 riep Johan II zijn dochter Eleonora en haar echtgenoot Gastón via het Verdrag van Barcelona uit tot troonopvolgers voor de kroon van Navarra. Eleonora werd door haar vader benoemd tot luitenant-generaal van Navarra en koss daarvoor Sangüesa als zetel.
Toen Karel van Viana in 1462 stierf tekende Johan II met zijn dochter het Verdrag van Olite, waarin bepaald werd dat Johan II koning van Navarra was, en Eleonora zijn opvolgster zou zijn. Hiervoor was het nodig dat de wettige troonopvolgster, Blanca, verdween. Zij werd gevangengezet en uitgeleverd aan het Huis van Foix. Blanca werd opgesloten in de Torre Moncada de Orthez (Béarn), waar ze in 1464 overleed.
In 1465 tekende Eleonora een wapenstilstand met de Beaumonteses, die haar steunden in haar strijd tegen Johan II, die op zijn beurt steun vond bij de groep edelen die Agramonteses genoemd werden.
Johan II versterkt de intrige door de zoon van Eleonora, Gastón V van Foix, uit te roepen tot wettelijke gouverneur van Navarra. In 1470 sterft Gastón echter, en dit dwingt Johan II ertoe om het gouverneurschap in 1471 over te dragen aan Eleonora.
Na het overlijden van Johan II werd Eleonora op 19 januari 1479 in Tudela tot koningin van Navarra uitgeroepen. De rechten van de troon van Aragon komen toe aan haar halfbroer Ferdinand II van Aragón. Eleonora droeg haar koninklijke titel slechts voor drie weken, want op 12 februari stierf zij.
Uit het huwelijk tussen Eleonora I van Navarra en Gastón IV van Foix werden acht kinderen geboren:
Gaston V van Foix (1443-1470), vader van Frans I van Foix
Jan van Foix (1446-1500), vader van Gaston (1489-1512)
Peter van Foix, Kardinaal (1449-1490)
Maria van Foix (1452-1467)
Johanna van Foix, gravin van Armagnac (1454-april 1476)
Margarita van Foix, hertogin van Bretagne (1449-1486)
Catharina de Foix, gravin van Candale (1460-1494)
Jacobus van Foix, graaf van Montfort (1470-1500)
Gastón is overleden. In 1455 riep Johan II zijn dochter Eleonora en haar echtgenoot Gastón via het Verdrag van Barcelona uit tot troonopvolgers voor de kroon van Navarra. Eleonora werd door haar vader benoemd tot luitenant-generaal van Navarra en koss daarvoor Sangüesa als zetel.
Toen Karel van Viana in 1462 stierf tekende Johan II met zijn dochter het Verdrag van Olite, waarin bepaald werd dat Johan II koning van Navarra was, en Eleonora zijn opvolgster zou zijn. Hiervoor was het nodig dat de wettige troonopvolgster, Blanca, verdween. Zij werd gevangengezet en uitgeleverd aan het Huis van Foix. Blanca werd opgesloten in de Torre Moncada de Orthez (Béarn), waar ze in 1464 overleed.
In 1465 tekende Eleonora een wapenstilstand met de Beaumonteses, die haar steunden in haar strijd tegen Johan II, die op zijn beurt steun vond bij de groep edelen die Agramonteses genoemd werden.
Johan II versterkt de intrige door de zoon van Eleonora, Gastón V van Foix, uit te roepen tot wettelijke gouverneur van Navarra. In 1470 sterft Gastón echter, en dit dwingt Johan II ertoe om het gouverneurschap in 1471 over te dragen aan Eleonora.
Na het overlijden van Johan II werd Eleonora op 19 januari 1479 in Tudela tot koningin van Navarra uitgeroepen. De rechten van de troon van Aragon komen toe aan haar halfbroer Ferdinand II van Aragón. Eleonora droeg haar koninklijke titel slechts voor drie weken, want op 12 februari stierf zij.
Uit het huwelijk tussen Eleonora I van Navarra en Gastón IV van Foix werden acht kinderen geboren:
Gaston V van Foix (1443-1470), vader van Frans I van Foix
Jan van Foix (1446-1500), vader van Gaston (1489-1512)
Peter van Foix, Kardinaal (1449-1490)
Maria van Foix (1452-1467)
Johanna van Foix, gravin van Armagnac (1454-april 1476)
Margarita van Foix, hertogin van Bretagne (1449-1486)
Catharina de Foix, gravin van Candale (1460-1494)
Jacobus van Foix, graaf van Montfort (1470-1500)
Kind van Eleonora en Gastón:
1 Gaston V van Foix, geboren in 1444. Volgt 1463.
1463 Gaston V van Foix is geboren in 1444, zoon van Gastón IV van Foix en Eleonora I van Navarra (zie 1462). Gaston is overleden op vrijdag 23 november 1470 in Libourne, 25 of 26 jaar oud. Gaston trouwde met Magdalena van Valois. Zie 1517 voor persoonsgegevens van Magdalena.
1464 Peter van Navarra is geboren in 1366, zoon van Karel II de Slechte of de Boze van Navarra (zie 1456) en Jeanne van Valois (zie 1522). Peter is overleden in 1412, 45 of 46 jaar oud. Peter trouwde, 44 of 45 jaar oud, in 1411 met Catharina van Alençon. Catharina is overleden.
1465 Johanna van Navarra is geboren omstreeks 1370 in Pamplona, dochter van Karel II de Slechte of de Boze van Navarra (zie 1456) en Jeanne van Valois (zie 1522). Johanna is overleden op maandag 10 juni 1437 in Havering-atte-Bowe, ongeveer 67 jaar oud. Johanna:
(1) trouwde, ongeveer 16 jaar oud, in 1386 met Jan IV van Bretagne, 46 of 47 jaar oud.
Notitie bij het huwelijk van Johanna en Jan: Na het overlijden van Jan IV van Bretagne hertrouwde zij met Hendrik IV van Engeland, maar dit huwelijk bleef kinderloos. Tijdens de regering van haar stiefzoon Hendrik V van Engeland werd zij beschuldigd van tovenarij en van poging om de koning te vergiftigen, waardoor zij in 1419 voor 4 jaar in de gevangenis verdween.
Jan is geboren in 1339. Jan is overleden op zondag 9 november 1399 in Nantes, 59 of 60 jaar oud. (2) trouwde, ongeveer 33 jaar oud, in 1403 met Hendrik IV Van Engeland, 35 of 36 jaar oud. Hendrik is geboren op zaterdag 3 april 1367 in Lincolnshire. Hendrik is overleden op maandag 20 maart 1413 in Londen, 45 jaar oud. Hendrik is weduwnaar van Maria van Bohun (1369-1394), met wie hij trouwde in 1380.
Notitie bij Hendrik: In 1390 vocht Hendrik samen met de Duitse Orde bij de belegering van Vilnius, de hoofdstad van het Grootvorstendom Litouwen. Hendriks echtgenote, Maria stierf in het kraambed in 1394.
Nadat hij steun had verleend aan zijn neef, koning Richard II, om diens opponenten te bestrijden, werd hij niettemin in 1398 verbannen en onterfd.
Op 30 september 1399 keerde hij terug, zette Richard af en nam zelf plaats op de troon. Hendrik was bij zijn kroning op 13 oktober 1399 de eerste koning na de Normandische verovering in 1066 die een toespraak hield in het Engels.
In 1403 hertrouwde Hendrik met Johanna van Navarra (1370-1437), dochter van koning Karel II van Navarra. Zij was al eerder getrouwd geweest en had vier zoons en vier dochters. Uit het huwelijk met Hendrik kwamen geen kinderen voort.
Hendriks regering werd gekenmerkt door velerlei opstanden. Er was weer strijd met de Schotten, Owen Glendower riep zichzelf in verzet in 1400 uit tot Prins van Wales en Henry Percy, graaf van Northumberland en daarna Scrope, de aartsbisschop van York, ontketenden een opstand. Eerst in 1406 kwam de rebellie enigszins tot rust.
Het parlement stoorde zich aan het feit dat Hendrik zo vaak om geld vroeg en stelde een adviesraad in. Bijgestaan door Thomas Arundel, de koninklijke kanselier en aartsbisschop van Canterbury, onttrok hij zich hieraan. In 1410 kwam de feitelijke macht aan zijn zoon. Op het laatst trok Hendrik nog weer de macht aan zich en haalde Arundel terug.
Hij werd toen echter geplaagd door gezondheidsproblemen. Hij stierf in 1413 in Westminster en werd begraven in de kathedraal van Canterbury. Hij werd opgevolgd door zijn zoon als Hendrik V.
Nadat hij steun had verleend aan zijn neef, koning Richard II, om diens opponenten te bestrijden, werd hij niettemin in 1398 verbannen en onterfd.
Op 30 september 1399 keerde hij terug, zette Richard af en nam zelf plaats op de troon. Hendrik was bij zijn kroning op 13 oktober 1399 de eerste koning na de Normandische verovering in 1066 die een toespraak hield in het Engels.
In 1403 hertrouwde Hendrik met Johanna van Navarra (1370-1437), dochter van koning Karel II van Navarra. Zij was al eerder getrouwd geweest en had vier zoons en vier dochters. Uit het huwelijk met Hendrik kwamen geen kinderen voort.
Hendriks regering werd gekenmerkt door velerlei opstanden. Er was weer strijd met de Schotten, Owen Glendower riep zichzelf in verzet in 1400 uit tot Prins van Wales en Henry Percy, graaf van Northumberland en daarna Scrope, de aartsbisschop van York, ontketenden een opstand. Eerst in 1406 kwam de rebellie enigszins tot rust.
Het parlement stoorde zich aan het feit dat Hendrik zo vaak om geld vroeg en stelde een adviesraad in. Bijgestaan door Thomas Arundel, de koninklijke kanselier en aartsbisschop van Canterbury, onttrok hij zich hieraan. In 1410 kwam de feitelijke macht aan zijn zoon. Op het laatst trok Hendrik nog weer de macht aan zich en haalde Arundel terug.
Hij werd toen echter geplaagd door gezondheidsproblemen. Hij stierf in 1413 in Westminster en werd begraven in de kathedraal van Canterbury. Hij werd opgevolgd door zijn zoon als Hendrik V.
Heerlijkheid:
| koning van Engeland van 1399 tot 1413 |
1466 Blanche van Navarra is geboren in 1333, dochter van Filips III van Navarra (zie 1556) en Johanna II van Navarra (zie 1451). Blanche is overleden op zaterdag 5 oktober 1398 in Neaufles-Saint-Martin, 64 of 65 jaar oud.
Notitie bij Blanche: Als weduwe trok Blanche zich terug in Neaufles-Saint-Martin; zij hertrouwde nooit
Blanche trouwde, 16 of 17 jaar oud, op maandag 11 januari 1350 met Filips VI van Valois Van Frankrijk, 56 of 57 jaar oud. Zie 1475 voor persoonsgegevens van Filips. 1467 Agnes (Inès) van Navarra is geboren in 1334, dochter van Filips III van Navarra (zie 1556) en Johanna II van Navarra (zie 1451). Agnes is overleden in 1396, 61 of 62 jaar oud. Agnes trouwde met Gaston III Febus (van Foix-Béarn). Gaston is geboren op dinsdag 30 april 1331 in Orthez. Gaston is overleden op dinsdag 1 augustus 1391 in L’Hôpital-d’Orion, 60 jaar oud.
Notitie bij Gaston: Hij was een zoon van Gaston II van Foix-Béarn en van Eleonora van Comminges. Hij volgde zijn vader in 1343 op als graaf Gaston III van Foix en als burggraaf Gaston X van Béarn. Gaston II was gehuwd met Agnes (Inès) (1334-1396), dochter van Filips III van Navarra en van Johanna II van Navarra.
Béarn was in 1290 naar Foix overgegaan. Count Gaston III Phoebus legde de eed van trouw af aan de koning voor Foix, maar weigerde dat te doen voor Béarn, dat Gaston beschouwde als een onafhankelijk gebied, met als hoofdstad de oninneembare vesting Pau. Het hof van Orthez was onder Gaston Fébus gekend om zijn luister.
Gaston III had één zoon, Gaston van Foix-Béarn, die huwde met Beatrix van Armagnac, maar al in 1382 kinderloos stierf. Hij werd door zijn vader eigenhandig vergiftigd na deelname aan een complot tegen hem.
Béarn was in 1290 naar Foix overgegaan. Count Gaston III Phoebus legde de eed van trouw af aan de koning voor Foix, maar weigerde dat te doen voor Béarn, dat Gaston beschouwde als een onafhankelijk gebied, met als hoofdstad de oninneembare vesting Pau. Het hof van Orthez was onder Gaston Fébus gekend om zijn luister.
Gaston III had één zoon, Gaston van Foix-Béarn, die huwde met Beatrix van Armagnac, maar al in 1382 kinderloos stierf. Hij werd door zijn vader eigenhandig vergiftigd na deelname aan een complot tegen hem.
Heerlijkheid:
| Graaf van Foix en burggraaf van Bearn |
1468 Juana van Navarra is geboren in 1339, dochter van Filips III van Navarra (zie 1556) en Johanna II van Navarra (zie 1451). Juana is overleden in 1403, 63 of 64 jaar oud. Juana trouwde met Johan I van Rohan. Johan is overleden.
Heerlijkheid:
| Burggraaf |
1469 Isabella de wolvin Van Frankrijk is geboren op maandag 17 maart 1292 in Parijs, dochter van Filips IV de Schone Van Frankrijk (zie 1449) en Johanna I van Navarra. Isabella is overleden op woensdag 22 augustus 1358 in Hertford, 66 jaar oud.
Notitie bij Isabella: Zij huwde na lange onderhandelingen, in 1308 met Eduard II van Engeland. Eduard verwaarloosde zijn vrouw en er gingen geruchten dat hij homoseksueel zou zijn, aangezien hij het gezelschap van mannen prefereerde, onder anderen Piers Gaveston, John de Burgh en Hugh le Despenser.
Aan het hof van de Franse koning leerde zij de gevluchte Roger Mortimer kennen en zij werden minnaars. Nadat haar broer Karel IV van Frankrijk de bezittingen van Eduard II in Frankrijk had aangevallen, brachten Isabella en Roger Mortimer een leger van baronnen samen, onder de leiding van haar minnaar Mortimer om Eduard II af te zetten en haar zoon Eduard III tot koning van Engeland te maken. Isabella en Mortimer regeerden als regent over Engeland voor de jonge Eduard III van 1326 tot 1328. Beiden waren ook verantwoordelijk voor de gruwelijke dood van Eduard II. Hij werd vermoord in september 1327 te Berkeley Castle. Eduard II werd anaal gespietst met een gloeiende pook, in een kennelijke poging hem als homoseksueel te kijk te zetten. Eenmaal volwassen liet Eduard III Roger Mortimer wegens verraad terechtstellen en zijn moeder verbannen.
In de film Braveheart wordt Isabella gespeeld door de Franse actrice Sophie Marceau. In de film heeft zij een verhouding met William Wallace en is zij zwanger van hem. Dit is echter niet op waarheid berust.
Isabella trouwde, 15 of 16 jaar oud, in 1308 met Edward II van Carnarvon Van Engeland, 23 of 24 jaar oud. Zie 1032 voor persoonsgegevens van Edward. Aan het hof van de Franse koning leerde zij de gevluchte Roger Mortimer kennen en zij werden minnaars. Nadat haar broer Karel IV van Frankrijk de bezittingen van Eduard II in Frankrijk had aangevallen, brachten Isabella en Roger Mortimer een leger van baronnen samen, onder de leiding van haar minnaar Mortimer om Eduard II af te zetten en haar zoon Eduard III tot koning van Engeland te maken. Isabella en Mortimer regeerden als regent over Engeland voor de jonge Eduard III van 1326 tot 1328. Beiden waren ook verantwoordelijk voor de gruwelijke dood van Eduard II. Hij werd vermoord in september 1327 te Berkeley Castle. Eduard II werd anaal gespietst met een gloeiende pook, in een kennelijke poging hem als homoseksueel te kijk te zetten. Eenmaal volwassen liet Eduard III Roger Mortimer wegens verraad terechtstellen en zijn moeder verbannen.
In de film Braveheart wordt Isabella gespeeld door de Franse actrice Sophie Marceau. In de film heeft zij een verhouding met William Wallace en is zij zwanger van hem. Dit is echter niet op waarheid berust.
Kinderen van Isabella en Edward: zie 1032.
1470 Filips V de Lange Van Frankrijk is geboren op dinsdag 17 november 1293 in Vincennes, zoon van Filips IV de Schone Van Frankrijk (zie 1449) en Johanna I van Navarra. Filips is overleden op zondag 3 januari 1322 in Longchamp (Parijs), 28 jaar oud.
Filips trouwde, 13 jaar oud, in januari 1307 met Johanna II van Bourgondië, ongeveer 16 jaar oud. Johanna is geboren omstreeks 1291. Johanna is overleden op zondag 21 januari 1330 in Roye, ongeveer 39 jaar oud.
Heerlijkheid:
| koning van Frankrijk van 1316 tot aan zijn dood. |
Notitie bij Johanna: In 1314 raakte zij, samen met haar zus Blanca (Blanche) en haar schoonzus Margaretha, betrokken bij een schandaal rond allerlei seksuele uitspattingen (het zgn. schandaal van de Tour de Nesle) en viel in ongenade. Zij werd openbaar vernederd (kaalgeschoren) en naar Pontoise gevoerd waar zij gedwongen werd de gruwelijke terechtstelling bij te wonen van de gebroeders d’Aulnay, de hoofverdachten in deze zaak. Daarna werd zij opgesloten in het kasteel van Dourdan, maar na enkele tijd weer vrijgelaten op verzoek van haar echtgenoot, die beweerde over de bewijzen voor haar onschuld te beschikken. Er wordt wel eens beweerd dat Filips niet anders kon dan haar vrijspreken, omdat hij anders het Franche-Comté, dat hij als bruidsschat had meegekregen, dreigde te verliezen. Johanna werd gravin van Bourgondië in opvolging van haar vader en gravin van Artesië in opvolging van haar moeder.
Na het overlijden van Filips’ broer Lodewijk X van Frankrijk (5 juni 1316) en van diens postume zoontje Jan I van Frankrijk (november 1316) werden zij, door de toepassing van de Salische wet, samen gekroond te Reims. Doordat Johanna haar echtgenoot enkel vijf dochters schonk en de enige zoon als kind overleed, werd zijn opvolging, door de toepassing van dezelfde Salische wet die hem op de troon had gebracht, problematisch. Filips V overleed op 3 januari 1322 en werd opgevolgd door zijn jongere broer Karel IV van Frankrijk, de laatste uit het Huis Capet. Johanna overleefde haar echtgenoot nog acht jaar. Op 39-jarige leeftijd werd zij het slachtoffer van de pest en overleed op 21 januari 1330. Zij werd bijgezet in de koninklijke begraafplaats te Saint-Denis.
Mediabestanden
Na het overlijden van Filips’ broer Lodewijk X van Frankrijk (5 juni 1316) en van diens postume zoontje Jan I van Frankrijk (november 1316) werden zij, door de toepassing van de Salische wet, samen gekroond te Reims. Doordat Johanna haar echtgenoot enkel vijf dochters schonk en de enige zoon als kind overleed, werd zijn opvolging, door de toepassing van dezelfde Salische wet die hem op de troon had gebracht, problematisch. Filips V overleed op 3 januari 1322 en werd opgevolgd door zijn jongere broer Karel IV van Frankrijk, de laatste uit het Huis Capet. Johanna overleefde haar echtgenoot nog acht jaar. Op 39-jarige leeftijd werd zij het slachtoffer van de pest en overleed op 21 januari 1330. Zij werd bijgezet in de koninklijke begraafplaats te Saint-Denis.
Mediabestanden
Heerlijkheid:
| koningin van Frankrijk |
Kinderen van Filips en Johanna:
1 Johanna III van Bourgondië, geboren op donderdag 2 mei 1308. Volgt 1471.
2 Margaretha Van Frankrijk, geboren in 1310. Margaretha is overleden op vrijdag 9 mei 1382, 71 of 72 jaar oud.
Notitie bij Margaretha: Margaretha werd op 21 juli 1320 uitgehuwelijkt aan de graaf van Vlaanderen, Lodewijk II van Nevers. Haar zoon was Lodewijk II van Male. Zij was de opvolgster van haar kleinneef Filips van Rouvres als gravin van Bourgondië en Artesië.
3 Isabella Van Frankrijk, geboren in 1312. Isabella is overleden in 1348, 35 of 36 jaar oud.
Notitie bij Isabella: Zij huwde een eerste keer in 1323 met Guigo VIII van Viennois (1309 † 1333). In 1335 hertrouwde zij met Jan III , heer van Faucogney († 1345).
1471 Johanna III van Bourgondië is geboren op donderdag 2 mei 1308, dochter van Filips V de Lange Van Frankrijk (zie 1470) en Johanna II van Bourgondië. Johanna is overleden op woensdag 15 augustus 1347, 39 jaar oud.
Notitie bij Johanna: Zij volgde haar moeder op als gravin van Bourgondië en als gravin van Artesië
Johanna trouwde, 9 of 10 jaar oud, in 1318 met Odo IV van Bourgondië, 22 of 23 jaar oud. Notitie bij het huwelijk van Johanna en Odo: In 1315 volgde hij zijn broer Hugo op als hertog van Bourgondië. Bij het overlijden in 1316 van koning Lodewijk X van Frankrijk, die met zijn zuster Margaretha getrouwd was geweest, kwam hij op voor de belangen van hun dochtertje Johanna (zijn nichtje), tegen de nieuwe koning Filips V van Frankrijk (een jongere broer van Lodewijk X) in. In 1318 huwde hij tenslotte met Johanna (1308-1348), een dochter van diezelfde Filips. Zijn nichtje Johanna zou uiteindelijk koningin van Navarra worden in 1328. Odo werd in 1330 ook graaf van Bourgondië, door zijn huwelijk.
Zijn rechten op het koninkrijk Thessaloniki verkocht hij bij het overlijden van zijn broer Lodewijk in 1316 aan Filips I van Tarente. Odo was een trouw aanhanger van Filips VI van Frankrijk en vocht mee tegen het graafschap Vlaanderen in de Slag bij Kassel, en daarnaast ook tegen Artesië en tegen Engeland.
Zie 1566 voor persoonsgegevens van Odo. Zijn rechten op het koninkrijk Thessaloniki verkocht hij bij het overlijden van zijn broer Lodewijk in 1316 aan Filips I van Tarente. Odo was een trouw aanhanger van Filips VI van Frankrijk en vocht mee tegen het graafschap Vlaanderen in de Slag bij Kassel, en daarnaast ook tegen Artesië en tegen Engeland.
Kinderen van Johanna en Odo:
1 Filips (ook wel bekend als Monsieur Philippe) van Bourgondië, geboren op donderdag 10 november 1323. Volgt 1472.
1472 Filips (ook wel bekend als Monsieur Philippe) van Bourgondië is geboren op donderdag 10 november 1323, zoon van Odo IV van Bourgondië (zie 1566) en Johanna III van Bourgondië (zie 1471). Filips is overleden op donderdag 10 augustus 1346 in Aiguillon, 22 jaar oud.
Notitie bij Filips: In 1340 vocht hij samen met zijn vader ter verdediging van de stad Sint-Omaars, dat werd aangevallen door de afgezette graaf Robert van Artesië. In 1346 nam hij deel aan de belegering van Aiguillon, dat door de latere Franse koning Jan II werd geleid. Tijdens een schermutseling struikelde zijn paard, waardoor hij van het dier afviel. Filips raakte gewond en werd gedood door een zwerver.
Filips trouwde, 14 of 15 jaar oud, in 1338 met Johanna I van Auvergne, 11 of 12 jaar oud. Notitie bij het huwelijk van Filips en Johanna: hun kinderen waren:
Johanna (1344-1360)
Margaretha (1345-?), vroeg overleden
Filips van Rouvres (1346-1361)
Zie 1560 voor persoonsgegevens van Johanna.Johanna (1344-1360)
Margaretha (1345-?), vroeg overleden
Filips van Rouvres (1346-1361)
1473 Karel I van Valois is geboren op woensdag 12 maart 1270 in Vincennes, -i, 5 of 16 december 1325, zoon van Filips III de Stoute (Philippe le Hardi) Van Frankrijk (zie 1448) en Isabella van Aragón. Karel is overleden omstreeks maandag 16 december 1325 in Nogent-le-Roi, ongeveer 55 jaar oud.
Notitie bij Karel: Karel is de stamvader van het koninklijk huis van Valois. Als 2e zoon van Filips III van Frankrijk heeft hij diverse pogingen ondernomen om op een troon te komen, maar alle tevergeefs. Via zijn tweede huwelijk met Catharina, dochter van Filips I van Courtenay, titulair keizer van Constantinopel, verkreeg hij deze titulaire troon. Bij haar overlijden verloor hij deze rechten. De eerste keer was hij gehuwd geweest met Margaretha van Anjou (1273-1299), dochter van Karel II van Napels. In 1308 huwde hij voor de derde keer met Mathildis, dochter van Gwijde IV van Saint-Pol.
Titulair keizer van Constantinopel
Titualair koning van Aragon
Hertog van Valois van 1286 tot 1325
Hertog van Alençon
Hertog van Chartres
Hertog van Anjou van 1290 tot 1325
Hertog van Maine van 1290 tot 1313
Karel heeft zijn hele leven in Frankrijk een grotere rol willen spelen dan hem toekwam. Dit lukte alleen wanneer de koning zwak was en hem te weinig tegenspel bood. Onder zijn broer Filips IV en neef Filips V had hij weinig in de melk te brokken. Onder zijn neven Lodewijk X en Karel IV was zijn invloed een stuk groter.
Hij was:
Zoon van een koning,
Broer van een koning
Oom van drie koningen
Vader van een koning.
Zelf was hij geen koning.
Karel: Titulair keizer van Constantinopel
Titualair koning van Aragon
Hertog van Valois van 1286 tot 1325
Hertog van Alençon
Hertog van Chartres
Hertog van Anjou van 1290 tot 1325
Hertog van Maine van 1290 tot 1313
Karel heeft zijn hele leven in Frankrijk een grotere rol willen spelen dan hem toekwam. Dit lukte alleen wanneer de koning zwak was en hem te weinig tegenspel bood. Onder zijn broer Filips IV en neef Filips V had hij weinig in de melk te brokken. Onder zijn neven Lodewijk X en Karel IV was zijn invloed een stuk groter.
Hij was:
Zoon van een koning,
Broer van een koning
Oom van drie koningen
Vader van een koning.
Zelf was hij geen koning.
(1) trouwde, 19 of 20 jaar oud, in 1290 met Margaretha van Anjou, 16 of 17 jaar oud. Zie 1576 voor persoonsgegevens van Margaretha.
(2) trouwde, 30 of 31 jaar oud, in 1301 met Catharina van Courtenay, 26 of 27 jaar oud. Zie 1570 voor persoonsgegevens van Catharina.
(3) trouwde, 37 of 38 jaar oud, in 1308 met Mahaut van Châtillon, 14 of 15 jaar oud. Mahaut is geboren in 1293. Mahaut is overleden in 1358, 64 of 65 jaar oud.
Kinderen van Karel en Margaretha: Kinderen van Karel en Catharina: Kinderen van Karel en Mahaut:
1 Isabella van Valois, geboren in 1292. Volgt 1474.
2 Filips VI van Valois Van Frankrijk, geboren in 1293 in Fontainebleau. Volgt 1475.
3 Johanna van Valois, geboren in 1294 in Longpont (Aisne). Volgt 1524.
5 Catharina van Valois-Courtenay, geboren in 1303. Volgt 1547.
6 Joanna van Valois, geboren in 1304. Volgt 1548.
8 Lodewijk van Valois, geboren in 1309. Lodewijk is overleden in 1328, 18 of 19 jaar oud.
Notitie bij Lodewijk: graaf van Chartres en van Alençon
9 Maria van Valois, geboren in 1311. Volgt 1549.
10 Isabella van Valois, geboren in 1313. Volgt 1551.
1474 Isabella van Valois is geboren in 1292, dochter van Karel I van Valois (zie 1473) en Margaretha van Anjou (zie 1576). Isabella is overleden in 1309, 16 of 17 jaar oud. Isabella trouwde met Jan III van Bretagne. Jan is geboren op vrijdag 8 maart 1286 in Champtoceaux. Jan is overleden op maandag 30 april 1341 in Caen, 55 jaar oud. Jan trouwde later in 1310 met Isabella van Castilië (1283-1328). Jan trouwde later na 1344 met Johanna van Savoye (1310-1344).
Notitie bij Jan: Hij werd in 1312 hertog van Bretagne in opvolging van zijn vader. Vanaf zijn aantreden trok hij de rechtsgeldigheid van het huwelijk van zijn vader met Yolande van Dreux in twijfel, en startte hij een langdurig proces over de erfenis van Arthur II. Jan bleef trouw aan de koningen van Frankrijk en streed samen met hen tegen het Graafschap Vlaanderen. Omdat hijzelf zonder opvolger bleef en in onmin leefde met zijn halfbroers, overwoog hij om zijn hertogdom aan Frankrijk over te laten, maar zijn onderdanen overreedden hem om dit niet te doen. Daarop huwelijkte hij zijn nicht Johanna van Ponthièvre uit aan Karel van Blois, een neef van Filips VI van Frankrijk. Doordat zijn opvolging niet terdege geregeld was, ontstond na zijn overlijden de Bretonse successieoorlog.
1475 Filips VI van Valois Van Frankrijk is geboren in 1293 in Fontainebleau, zoon van Karel I van Valois (zie 1473) en Margaretha van Anjou (zie 1576). Filips is overleden op zondag 22 augustus 1350 in Reims, 56 of 57 jaar oud.
Filips:
Notitie bij Filips: Hij was de zoon van Karel van Valois -deze op zijn beurt was de tweede zoon van Filips III- en de eerste Franse koning van het Huis Valois.
In 1328 stierf koning Karel IV van Frankrijk zonder een directe mannelijke troonopvolger. Filips was een van de twee troonpretendenten, samen met koning Eduard III van Engeland, wiens moeder, Isabella van Frankrijk, de zus van de vorige koning was. Hij kreeg de steun van de baronnen en kroonde zichzelf koning op 27 mei 1328 in Reims. Aanvankelijk bracht ook Eduard leenhulde voor zijn Franse bezittingen en erkende daarmee zijn opvolging. Toen Eduard echter met zijn eigen onderdanen in Aquitanië in conflict kwam, beriepen dezen zich op het parlement in Parijs. Karel zag daarin een mogelijkheid om Eduard van zijn gewesten vervallen te verklaren en Eduard antwoordde daarop door zich alsnog tot koning van Frankrijk uit te roepen. Hiermee brak een dynastiek conflict uit dat bekend staat als de Honderdjarige Oorlog.
In 1328 stierf koning Karel IV van Frankrijk zonder een directe mannelijke troonopvolger. Filips was een van de twee troonpretendenten, samen met koning Eduard III van Engeland, wiens moeder, Isabella van Frankrijk, de zus van de vorige koning was. Hij kreeg de steun van de baronnen en kroonde zichzelf koning op 27 mei 1328 in Reims. Aanvankelijk bracht ook Eduard leenhulde voor zijn Franse bezittingen en erkende daarmee zijn opvolging. Toen Eduard echter met zijn eigen onderdanen in Aquitanië in conflict kwam, beriepen dezen zich op het parlement in Parijs. Karel zag daarin een mogelijkheid om Eduard van zijn gewesten vervallen te verklaren en Eduard antwoordde daarop door zich alsnog tot koning van Frankrijk uit te roepen. Hiermee brak een dynastiek conflict uit dat bekend staat als de Honderdjarige Oorlog.
Heerlijkheid:
| koning van Frankrijk van 1328 tot 1350 |
(1) trouwde, 19 of 20 jaar oud, in 1313 met Johanna van Bourgondië, 19 of 20 jaar oud. Johanna is geboren in 1293. Johanna is overleden op zaterdag 12 september 1349, 55 of 56 jaar oud.
(2) trouwde, 56 of 57 jaar oud, op maandag 11 januari 1350 met Blanche van Navarra, 16 of 17 jaar oud. Zie 1466 voor persoonsgegevens van Blanche.
Kinderen van Filips en Johanna:
1 Jan II de goede Van Frankrijk, geboren op maandag 16 april 1319 in Château de Gué-de-Maulin. Volgt 1476.
3 Lodewijk Van Frankrijk, geboren op zondag 17 januari 1328. Lodewijk is overleden op zondag 17 januari 1328, geen dag oud.
4 Lodewijk Van Frankrijk, geboren op vrijdag 8 juni 1330. Lodewijk is overleden op zaterdag 23 juni 1330, 15 dagen oud.
6 Filips van Orléans, geboren op maandag 1 juli 1336 in Vincennes. Volgt 1523.
Kind van Filips en Blanche: zie 1466.
1476 Jan II de goede Van Frankrijk is geboren op maandag 16 april 1319 in Château de Gué-de-Maulin, zoon van Filips VI van Valois Van Frankrijk (zie 1475) en Johanna van Bourgondië. Jan is overleden op maandag 8 april 1364 in Londen, 44 jaar oud.
Jan:
Notitie bij Jan: In 1356 leed koning Jan een zware nederlaag tegen de Engelsen en hij werd krijgsgevangen gemaakt. (Slag bij Poitiers) De Engelsen waren bereid hem in vrijheid te stellen tegen een gigantische losprijs van drie miljoen franken. Bij de Vrede van Brétigny werd koning Jan vrijgelaten. Hij keerde naar Frankrijk terug om het geld te verzamelen, waarbij hij zijn zoon Karel, de latere Karel V van Frankrijk, samen met 40 andere edelen in zijn plaats als gijzelaar achterliet. Jan bedacht allerlei middelen om zijn losgeld bijeen te kunnen schrapen. Zo liet hij zijn jongste dochter Isabella huwen met Gian Galeazzo Visconti, de zoon van Galeazzo II Visconti, de Heer van Milaan. Dit was eigenlijk een schande voor het koningshuis, omdat een vrouw van hoge adel zou gaan trouwen met iemand van de burgerij. Door dit huwelijk zou veel geld vrijkomen voor het losgeld van Jan.
Enige tijd later zou Karel echter uit de Engelse gevangenschap zijn ontsnapt. Zijn vader zou dit eerloos gedrag hebben gevonden en begaf zich in januari 1364 zelf weer als gijzelaar naar Engeland. Enkele maanden daarop overleed hij in Londen.
Deze versie van de geschiedenis is echter omstreden. Jan zat in Engeland niet met zijn oudste zoon (de latere Karel V) gevangen, maar met twee jongere zonen: Lodewijk van Anjou en Jan, de latere hertog van Berry. Karel was helemaal niet gevangengenomen. Hij verving als regent de koning tijdens diens gijzelaarschap.
Het in de ogen van koning Jan "eerloze gedrag" van Karel en een aantal hoge edelen bestond daaruit dat zij zich niet hielden aan de bepalingen van het verdrag van Brétigny. Zij vonden de bepalingen, heel veel afstand van land, te zwaar. Na het verdrag waren er nieuwe bepalingen gekomen, steeds ongunstiger voor de Fransen. De achtergebleven gijzelaars in Engeland moesten veel van hun gebieden aan Eduard III afstaan om terug te kunnen keren naar Frankrijk.
Toch heeft men destijds - en 600 jaar later nog altijd - het hernieuwd in gevangenschap gaan van de koning vreemd gevonden. Zijn tijdgenoten hadden er geen goed woord voor over. Om de koning terug te laten keren naar Frankrijk was aan de Engelsen een enorme schatting opgebracht. Vele redenen werden gegeven; men dacht destijds dat hij voornamelijk voor zijn pleziertjes en gemak terug ging. Later zijn door historici nobelere redenen gegeven: het voorkomen van oorlog, het proberen Eduard te overhalen het losgeld te verminderen, het voorkomen dat Karel de Slechte van Navarra zich weer met de Engelsen zou verbinden. Maar al zou dat zo geweest zijn: niets daarvan is gelukt.
De reden van Jans terugkeer in gevangenschap is onbekend. Misschien was de koning tot het inzicht gekomen dat hij niet opgewassen was tegen zijn taak (daarvoor was toevoeging van de Provence aan zijn rijk mislukt en ook een kruistocht die hij wilde beginnen ging niet door) en koos hij daarom voor de passiviteit van zijn (luxe) gevangenschap. Dit was in januari 1364. In april van hetzelfde jaar overleed hij.
Hij werd, zoals de meeste Franse koningen, gekroond in de kathedraal van Reims. Hij was de zoon van Filips VI van Valois (1293 - 22 augustus 1350) en Johanna van Bourgondië.
Jan II was onder zijn tijdgenoten in aanzien omdat hij zich zozeer met de erecode van de ridderlijkheid vereenzelvigde. Tegelijkertijd was hij een volkomen onbekwaam legeraanvoerder, bestuurder en politicus. Zijn regering is dan ook rampzalig verlopen
Enige tijd later zou Karel echter uit de Engelse gevangenschap zijn ontsnapt. Zijn vader zou dit eerloos gedrag hebben gevonden en begaf zich in januari 1364 zelf weer als gijzelaar naar Engeland. Enkele maanden daarop overleed hij in Londen.
Deze versie van de geschiedenis is echter omstreden. Jan zat in Engeland niet met zijn oudste zoon (de latere Karel V) gevangen, maar met twee jongere zonen: Lodewijk van Anjou en Jan, de latere hertog van Berry. Karel was helemaal niet gevangengenomen. Hij verving als regent de koning tijdens diens gijzelaarschap.
Het in de ogen van koning Jan "eerloze gedrag" van Karel en een aantal hoge edelen bestond daaruit dat zij zich niet hielden aan de bepalingen van het verdrag van Brétigny. Zij vonden de bepalingen, heel veel afstand van land, te zwaar. Na het verdrag waren er nieuwe bepalingen gekomen, steeds ongunstiger voor de Fransen. De achtergebleven gijzelaars in Engeland moesten veel van hun gebieden aan Eduard III afstaan om terug te kunnen keren naar Frankrijk.
Toch heeft men destijds - en 600 jaar later nog altijd - het hernieuwd in gevangenschap gaan van de koning vreemd gevonden. Zijn tijdgenoten hadden er geen goed woord voor over. Om de koning terug te laten keren naar Frankrijk was aan de Engelsen een enorme schatting opgebracht. Vele redenen werden gegeven; men dacht destijds dat hij voornamelijk voor zijn pleziertjes en gemak terug ging. Later zijn door historici nobelere redenen gegeven: het voorkomen van oorlog, het proberen Eduard te overhalen het losgeld te verminderen, het voorkomen dat Karel de Slechte van Navarra zich weer met de Engelsen zou verbinden. Maar al zou dat zo geweest zijn: niets daarvan is gelukt.
De reden van Jans terugkeer in gevangenschap is onbekend. Misschien was de koning tot het inzicht gekomen dat hij niet opgewassen was tegen zijn taak (daarvoor was toevoeging van de Provence aan zijn rijk mislukt en ook een kruistocht die hij wilde beginnen ging niet door) en koos hij daarom voor de passiviteit van zijn (luxe) gevangenschap. Dit was in januari 1364. In april van hetzelfde jaar overleed hij.
Hij werd, zoals de meeste Franse koningen, gekroond in de kathedraal van Reims. Hij was de zoon van Filips VI van Valois (1293 - 22 augustus 1350) en Johanna van Bourgondië.
Jan II was onder zijn tijdgenoten in aanzien omdat hij zich zozeer met de erecode van de ridderlijkheid vereenzelvigde. Tegelijkertijd was hij een volkomen onbekwaam legeraanvoerder, bestuurder en politicus. Zijn regering is dan ook rampzalig verlopen
Heerlijkheid:
| koning van Frankrijk van 1350 tot 1364 |
(1) trouwde met Bonne van LUXEMBURG. Zie 1622 voor persoonsgegevens van Bonne.
(2) trouwde, 30 of 31 jaar oud, in 1350 met Johanna I van Auvergne, 23 of 24 jaar oud.
Notitie bij het huwelijk van Jan en Johanna: hun kinderen waren:
Blanche, jong overleden
Catherina, jong overleden
zoon(naam onbekend), jong overleden
Zie 1560 voor persoonsgegevens van Johanna.Blanche, jong overleden
Catherina, jong overleden
zoon(naam onbekend), jong overleden
Kinderen van Jan en Bonne:
2 Karel V de Wijze Van Frankrijk, geboren op dinsdag 21 januari 1337 in Vincennes. Volgt 1477.
3 Lodewijk I van Anjou, geboren op vrijdag 23 juli 1339 in Kasteel Vincenne. Volgt 1519.
4 Filips II de Stoute van Bourgondië, geboren op donderdag 17 januari 1342 in Pontoise. Volgt 1521.
5 Jeanne van Valois, geboren op dinsdag 24 juni 1343 in Châteauneuf-sur-Loire. Volgt 1522.
1477 Karel V de Wijze Van Frankrijk is geboren op dinsdag 21 januari 1337 in Vincennes, zoon van Jan II de goede Van Frankrijk (zie 1476) en Bonne van LUXEMBURG (zie 1622). Karel is overleden op zondag 16 september 1380 in Beauté-sur-Marne, 43 jaar oud.
Karel trouwde, 12 of 13 jaar oud, in 1350 met Johanna van Bourbon, 12 of 13 jaar oud. Johanna is geboren op maandag 3 februari 1337 in Vincennes. Johanna is overleden op zaterdag 6 februari 1378 in Parijs, 41 jaar oud.
Notitie bij Karel: Regentschap
Karel was een zoon van koning Jan II, die hij tijdens diens gevangenschap in Engeland van 1356 tot 1360 als regent verving. In 1357 werd de Staten-Generaal bijeengeroepen om te stemmen over de invoering van nieuwe oorlogsbelastingen. Tijdens de zitting wist Etienne Marcel, de leider van de Parijse koopliedengilden, de burgerij op te zetten tegen de regent, die onder grote druk de koninklijke administratie grondig moest hervormen. Toen deze concessies (vastgelegd in de Grande Ordonnance) grotendeels fictief bleken, brak in februari 1358 een algemene opstand uit (de jacquerie), die Karel spoedig wist te bedwingen.
Honderdjarige Oorlog
Tijdens zijn persoonlijke regering (sinds 1364) wist hij het ondermijnde staatsgezag te herstellen door een steviger uitbouw van het staatsapparaat, voornamelijk op fiscaal gebied. Bovendien werd Frankrijks militair potentieel zodanig uitgebreid dat een hervatting van de Honderdjarige Oorlog tegen Engeland in 1368 mogelijk werd. Karel V nam zelf niet actief deel aan de vijandelijkheden, maar met de hulp van zijn bekwame generaals Bertrand du Guesclin en Olivier de Clisson wist hij in twaalf jaar tijd het in 1360 verloren deel van Frankrijk grotendeels te heroveren. Toen in 1380 de koning en du Guesclin beiden overleden, bezaten de Engelsen op Franse bodem nog enkel Calais, Cherbourg, Brest, Bordeaux en Bayonne. Een poging om in 1378 het hertogdom Bretagne te heroveren mislukte evenwel. Hij overleed aan een slepende ziekte. Hij was zijn hele leven lichamelijk al niet sterk.
Karel V "De Wijze"
Karel V was een wijze en geletterde vorst, die zich in zijn beleid geestelijk liet inspireren door Aristoteles’ Politica en door het lichtende voorbeeld van zijn voorganger, Lodewijk de Heilige. Hij hield van pracht en praal, en besteedde daaraan meer geld dan zijn schatkist hem toeliet. Hij vereeuwigde zijn naam door de bouw van paleizen en forten (o.a. Vincennes en de Bastille), vergrootte het Louvre, dat onder Filips Augustus was begonnen, en stichtte de grote Bibliothèque Royale die hij met zeldzame boekwerken verrijkte. Hij bracht de meerderjarigheid voor Franse koningen op 14 jaar en verleende aan koningszonen een toelage in plaats van de traditionele apanage.
Karel was een zoon van koning Jan II, die hij tijdens diens gevangenschap in Engeland van 1356 tot 1360 als regent verving. In 1357 werd de Staten-Generaal bijeengeroepen om te stemmen over de invoering van nieuwe oorlogsbelastingen. Tijdens de zitting wist Etienne Marcel, de leider van de Parijse koopliedengilden, de burgerij op te zetten tegen de regent, die onder grote druk de koninklijke administratie grondig moest hervormen. Toen deze concessies (vastgelegd in de Grande Ordonnance) grotendeels fictief bleken, brak in februari 1358 een algemene opstand uit (de jacquerie), die Karel spoedig wist te bedwingen.
Honderdjarige Oorlog
Tijdens zijn persoonlijke regering (sinds 1364) wist hij het ondermijnde staatsgezag te herstellen door een steviger uitbouw van het staatsapparaat, voornamelijk op fiscaal gebied. Bovendien werd Frankrijks militair potentieel zodanig uitgebreid dat een hervatting van de Honderdjarige Oorlog tegen Engeland in 1368 mogelijk werd. Karel V nam zelf niet actief deel aan de vijandelijkheden, maar met de hulp van zijn bekwame generaals Bertrand du Guesclin en Olivier de Clisson wist hij in twaalf jaar tijd het in 1360 verloren deel van Frankrijk grotendeels te heroveren. Toen in 1380 de koning en du Guesclin beiden overleden, bezaten de Engelsen op Franse bodem nog enkel Calais, Cherbourg, Brest, Bordeaux en Bayonne. Een poging om in 1378 het hertogdom Bretagne te heroveren mislukte evenwel. Hij overleed aan een slepende ziekte. Hij was zijn hele leven lichamelijk al niet sterk.
Karel V "De Wijze"
Karel V was een wijze en geletterde vorst, die zich in zijn beleid geestelijk liet inspireren door Aristoteles’ Politica en door het lichtende voorbeeld van zijn voorganger, Lodewijk de Heilige. Hij hield van pracht en praal, en besteedde daaraan meer geld dan zijn schatkist hem toeliet. Hij vereeuwigde zijn naam door de bouw van paleizen en forten (o.a. Vincennes en de Bastille), vergrootte het Louvre, dat onder Filips Augustus was begonnen, en stichtte de grote Bibliothèque Royale die hij met zeldzame boekwerken verrijkte. Hij bracht de meerderjarigheid voor Franse koningen op 14 jaar en verleende aan koningszonen een toelage in plaats van de traditionele apanage.
Heerlijkheid:
| koning van Frankrijk van 1364 tot aan zijn dood |
Notitie bij Johanna: Zij was een dochter van Peter I van Bourbon en van Isabella van Valois
Johanna hield zich actief bezig met het bestuur, als raadgeefster van haar man, evenals met de opvoeding van haar kinderen en de verfraaiing van het hof. Als gevolg van de vele familiehuwelijken bij haar voorouders, vertoonde Johanna echter regelmatig aanvallen van krankzinnigheid
Johanna hield zich actief bezig met het bestuur, als raadgeefster van haar man, evenals met de opvoeding van haar kinderen en de verfraaiing van het hof. Als gevolg van de vele familiehuwelijken bij haar voorouders, vertoonde Johanna echter regelmatig aanvallen van krankzinnigheid
Kinderen van Karel en Johanna:
4 Karel VI de Waanzinnige (Charles le Fou) Van Frankrijk, geboren op donderdag 3 februari 1368 in Parijs. Volgt 1478.
1478 Karel VI de Waanzinnige (Charles le Fou) Van Frankrijk is geboren op donderdag 3 februari 1368 in Parijs, zoon van Karel V de Wijze Van Frankrijk (zie 1477) en Johanna van Bourbon. Karel is overleden op woensdag 21 oktober 1422 in Parijs, 54 jaar oud.
Karel trouwde, 17 jaar oud, op maandag 17 juli 1385 met Isabella van Beieren-Ingolstadt, ongeveer 14 jaar oud. Isabella is geboren omstreeks 1371 in München. Isabella is overleden op zaterdag 24 september 1435 in Parijs, ongeveer 64 jaar oud.
Notitie bij Karel: Karel was slechts 12 jaar oud bij de dood van zijn vader, en werd van 1380 tot 1388 bijgestaan door een Regentschapsraad van zijn ooms (de hertogen Lodewijk I van Anjou, Jan van Berry en Filips de Stoute, hertog van Bourgondië), die het feitelijke gezag in Frankrijk uitoefenden, veelal in hun eigen voordeel. Opstanden met democratische inslag te Parijs, te Rouen en in de Languedoc werden bloedig onderdrukt, ten koste van de populariteit van de monarchie.
Toen Karel na de mislukte aanval op het Hertogdom Gelre op 3 november 1388 persoonlijk het bewind in handen nam, en zijn ooms tot hun grote ontsteltenis bedankte voor hun diensten, liet hij zich bijstaan door een aantal oude adviseurs van zijn vader Karel V, de marmousets. Door de karakterloosheid van de koning slaagden zij er niet in een stevig staatsgezag te vestigen.
Toen Karel in 1392, onderweg naar Bretagne, de eerste tekenen van krankzinnigheid begon te vertonen, nam de familieraad zijn dominerende regentenrol weer op. Tot deze familieraad behoorde nu ook hertog Lodewijk I van Orléans, de jongere broer van de koning. Een jarenlange machtsstrijd om de invloed op de kroon verdeelde het Franse koninkrijk in twee vijandige fracties. Enerzijds waren er de aanhangers van de Bourgondische hertog Jan zonder Vrees, de Bourguignons, die de gunst van het volk nastreefden. Daartegenover stonden de Armagnacs, de aanhangers van Lodewijk I van Orléans, die de kaart van het hof en de adel uitspeelden. Allerlei bloedige schermutselingen waren het gevolg en kostten het leven aan Lodewijk I van Orléans, die in 1407 vermoord werd op last van zijn neef Jan zonder Vrees.
Inmiddels was Frankrijk, reeds zwaar geteisterd door burgeroorlog en stuurloos door de mentale ontreddering van de koning, een gemakkelijke prooi geworden voor de Engelse koning Hendrik V, die van het machtsvacuüm gebruik maakte om het Franse leger verpletterend te verslaan bij Azincourt (1415). Karels losbandige echtgenote Isabella van Beieren had aanvankelijk de Armagnacs gesteund en had toen zelfs een openlijke relatie met Lodewijk I van Orléans, maar later koos ze partij voor de Engelsen en voor Jan zonder Vrees, die echter op zijn beurt vermoord werd in 1419. Dit alles leidde tot een Engels-Bourgondische coalitie, bezegeld door het Verdrag van Troyes in 1420, waarbij koningin Isabella haar zwakzinnige echtgenoot Karel VI ertoe bewoog zijn dochter Catharina uit te huwelijken aan Hendrik V, die Karel in Frankrijk zou opvolgen na diens dood (wat erop neerkwam dat Karel VI met dit verdrag zijn eigen zoon onterfde).
Beide koningen overleden kort na elkaar in 1422, en hun respectieve zonen werden tegelijkertijd koning: de negen maanden oude Hendrik VI in Engeland en diens oom, de 19-jarige Karel VII, in Frankrijk. Op basis van het Verdrag van Troyes zou Hendrik VI later ook de Franse troon opeisen, aangezien hij via zijn moeder Catharina een kleinzoon was van Karel VI.
Toen Karel na de mislukte aanval op het Hertogdom Gelre op 3 november 1388 persoonlijk het bewind in handen nam, en zijn ooms tot hun grote ontsteltenis bedankte voor hun diensten, liet hij zich bijstaan door een aantal oude adviseurs van zijn vader Karel V, de marmousets. Door de karakterloosheid van de koning slaagden zij er niet in een stevig staatsgezag te vestigen.
Toen Karel in 1392, onderweg naar Bretagne, de eerste tekenen van krankzinnigheid begon te vertonen, nam de familieraad zijn dominerende regentenrol weer op. Tot deze familieraad behoorde nu ook hertog Lodewijk I van Orléans, de jongere broer van de koning. Een jarenlange machtsstrijd om de invloed op de kroon verdeelde het Franse koninkrijk in twee vijandige fracties. Enerzijds waren er de aanhangers van de Bourgondische hertog Jan zonder Vrees, de Bourguignons, die de gunst van het volk nastreefden. Daartegenover stonden de Armagnacs, de aanhangers van Lodewijk I van Orléans, die de kaart van het hof en de adel uitspeelden. Allerlei bloedige schermutselingen waren het gevolg en kostten het leven aan Lodewijk I van Orléans, die in 1407 vermoord werd op last van zijn neef Jan zonder Vrees.
Inmiddels was Frankrijk, reeds zwaar geteisterd door burgeroorlog en stuurloos door de mentale ontreddering van de koning, een gemakkelijke prooi geworden voor de Engelse koning Hendrik V, die van het machtsvacuüm gebruik maakte om het Franse leger verpletterend te verslaan bij Azincourt (1415). Karels losbandige echtgenote Isabella van Beieren had aanvankelijk de Armagnacs gesteund en had toen zelfs een openlijke relatie met Lodewijk I van Orléans, maar later koos ze partij voor de Engelsen en voor Jan zonder Vrees, die echter op zijn beurt vermoord werd in 1419. Dit alles leidde tot een Engels-Bourgondische coalitie, bezegeld door het Verdrag van Troyes in 1420, waarbij koningin Isabella haar zwakzinnige echtgenoot Karel VI ertoe bewoog zijn dochter Catharina uit te huwelijken aan Hendrik V, die Karel in Frankrijk zou opvolgen na diens dood (wat erop neerkwam dat Karel VI met dit verdrag zijn eigen zoon onterfde).
Beide koningen overleden kort na elkaar in 1422, en hun respectieve zonen werden tegelijkertijd koning: de negen maanden oude Hendrik VI in Engeland en diens oom, de 19-jarige Karel VII, in Frankrijk. Op basis van het Verdrag van Troyes zou Hendrik VI later ook de Franse troon opeisen, aangezien hij via zijn moeder Catharina een kleinzoon was van Karel VI.
Heerlijkheid:
| koning van Frankrijk, van 1380 tot aan zijn dood |
Notitie bij Isabella: Zij was de dochter van Stefan III van Beieren, hertog van Beieren-Ingolstadt en van Taddea Visconti, en trouwde op 17 juli 1385, slechts veertien jaar oud, met Karel VI, die onmiddellijk viel voor haar charmes. Men zegt dat hij zo gehaast was om met haar te trouwen, dat hij de datum van het huwelijk liet vervroegen. Nadat Karel VI in 1392, op een zomerdag in Le Mans, een eerste aanval van zijn geestesziekte had gekregen, spande Isabella zich met alle middelen in om de kwaal van haar man af te wenden, zij het zonder enig resultaat. De evolutie van de ziekte dreef het koningspaar verder uiteen, totdat in 1394 elke vorm van samenleven onmogelijk was geworden. Men vreesde immers dat de koning tijdens een van zijn aanvallen de hand aan zijn vrouw zou slaan.
De ziekte van Karel VI maakte hem onbekwaam tot regeren, en het land vergleed in anarchie. Er woedde een verbeten machtsstrijd tussen de Bourguignons, aangevoerd door de hertogen van Bourgondië, en de Armagnacs, aangevoerd door de hertogen van Orléans. Koningin Isabella koos aanvankelijk het kamp van de Bourguignons, maar viel steeds meer voor de charmes van haar zwager Lodewijk I van Orléans, die openlijk haar minnaar werd. Toen deze echter vermoord werd door de nieuwe hertog van Bourgondië, Jan zonder Vrees, laaide de burgeroorlog in alle hevigheid op, en zag Isabella zich genoodzaakt met haar kinderen Parijs te verlaten. Nadat op 25 oktober 1415 de Armagnacs bij Azincourt een zware nederlaag leden tegen het Engelse leger van koning Hendrik V, trad Yolande van Aragón, koningin van Sicilië en hertogin van Anjou, steeds meer op de voorgrond. Zij had in 1413 haar dochter Maria van Anjou uitgehuwelijkt aan Karel van Ponthieu, de derde zoon van Isabella van Beieren, en hem daarvoor aan de invloed van zijn moeder onttrokken.
Op 20 mei 1420 werd het Verdrag van Troyes bezegeld, waarbij Frankrijk aan Engeland werd uitgeleverd: koningin Isabella, door het verdrag aangesteld tot gevolmachtigd regentes, bewoog haar zwakzinnige echtgenoot ertoe hun dochter Catharina uit te huwelijken aan Hendrik V, die daardoor koning van Frankrijk zou worden na Karels dood, hetgeen erop neerkwam dat Karel VI en Isabella met dit verdrag hun eigen zoon onterfden. Het huwelijk vond reeds plaats op 2 juni. Maar Hendrik V overleed, kort nadat hij vader was geworden, op 31 augustus 1422. Isabella van Beieren verloor geleidelijk al haar prestige: omdat de hertog van Bourgondië opnieuw met haar gebroken had en de Engelse bezetters met minachting op haar neerkeken, deed zij afstand van het regentschap, ten voordele van de Engelse hertog van Bedford. Tot overmaat overleed toen ook Karel VI. Isabella’s zoon Karel greep zijn kans en eiste het koningschap voor zich op, want de zoon en rechtmatige opvolger van Hendrik V was nog een kind van één jaar. Isabella kon niet beletten dat haar zoon, door de interventie van Jeanne d’Arc, op 17 juli 1429 te Reims als Karel VII tot koning van Frankrijk werd gekroond. Overtuigd dat zij op het goede politieke paard had gewed, woonde zij echter op 16 december 1431 de kroning van haar kleinzoon Hendrik VI bij in de Notre-Dame van Parijs.
Overlijden
De Vrede van Atrecht maakte op 21 september 1435 officieel een einde aan de vete tussen de Bourguignons en de Armagnacs, doordat nu ook de Bourguignons Karel VII als enige en waarachtige koning van Frankrijk erkenden. Meteen was Isabella’s droom van een Frans-Engels koninkrijk, verenigd onder de kroon van haar kleinzoon Hendrik VI, ten einde. Zij overleed enkele dagen later in haar Parijse woning, het hôtel Saint-Pol.
De kroniekschrijver Brantôme vermeldt dat het misprijzen en de pesterijen van haar tegenstanders haar een fatale hartaanval bezorgden. Onder meer haar amoureuze relatie met haar zwager Lodewijk van Orléans hadden haar in het verleden de reputatie van losbandigheid bezorgd. Zo werd haar openlijk verweten dat haar zoon Karel VII een buitenechtelijk kind was, hetgeen deze lange tijd deed twijfelen aan zijn eigen autoriteit.
De ziekte van Karel VI maakte hem onbekwaam tot regeren, en het land vergleed in anarchie. Er woedde een verbeten machtsstrijd tussen de Bourguignons, aangevoerd door de hertogen van Bourgondië, en de Armagnacs, aangevoerd door de hertogen van Orléans. Koningin Isabella koos aanvankelijk het kamp van de Bourguignons, maar viel steeds meer voor de charmes van haar zwager Lodewijk I van Orléans, die openlijk haar minnaar werd. Toen deze echter vermoord werd door de nieuwe hertog van Bourgondië, Jan zonder Vrees, laaide de burgeroorlog in alle hevigheid op, en zag Isabella zich genoodzaakt met haar kinderen Parijs te verlaten. Nadat op 25 oktober 1415 de Armagnacs bij Azincourt een zware nederlaag leden tegen het Engelse leger van koning Hendrik V, trad Yolande van Aragón, koningin van Sicilië en hertogin van Anjou, steeds meer op de voorgrond. Zij had in 1413 haar dochter Maria van Anjou uitgehuwelijkt aan Karel van Ponthieu, de derde zoon van Isabella van Beieren, en hem daarvoor aan de invloed van zijn moeder onttrokken.
Op 20 mei 1420 werd het Verdrag van Troyes bezegeld, waarbij Frankrijk aan Engeland werd uitgeleverd: koningin Isabella, door het verdrag aangesteld tot gevolmachtigd regentes, bewoog haar zwakzinnige echtgenoot ertoe hun dochter Catharina uit te huwelijken aan Hendrik V, die daardoor koning van Frankrijk zou worden na Karels dood, hetgeen erop neerkwam dat Karel VI en Isabella met dit verdrag hun eigen zoon onterfden. Het huwelijk vond reeds plaats op 2 juni. Maar Hendrik V overleed, kort nadat hij vader was geworden, op 31 augustus 1422. Isabella van Beieren verloor geleidelijk al haar prestige: omdat de hertog van Bourgondië opnieuw met haar gebroken had en de Engelse bezetters met minachting op haar neerkeken, deed zij afstand van het regentschap, ten voordele van de Engelse hertog van Bedford. Tot overmaat overleed toen ook Karel VI. Isabella’s zoon Karel greep zijn kans en eiste het koningschap voor zich op, want de zoon en rechtmatige opvolger van Hendrik V was nog een kind van één jaar. Isabella kon niet beletten dat haar zoon, door de interventie van Jeanne d’Arc, op 17 juli 1429 te Reims als Karel VII tot koning van Frankrijk werd gekroond. Overtuigd dat zij op het goede politieke paard had gewed, woonde zij echter op 16 december 1431 de kroning van haar kleinzoon Hendrik VI bij in de Notre-Dame van Parijs.
Overlijden
De Vrede van Atrecht maakte op 21 september 1435 officieel een einde aan de vete tussen de Bourguignons en de Armagnacs, doordat nu ook de Bourguignons Karel VII als enige en waarachtige koning van Frankrijk erkenden. Meteen was Isabella’s droom van een Frans-Engels koninkrijk, verenigd onder de kroon van haar kleinzoon Hendrik VI, ten einde. Zij overleed enkele dagen later in haar Parijse woning, het hôtel Saint-Pol.
De kroniekschrijver Brantôme vermeldt dat het misprijzen en de pesterijen van haar tegenstanders haar een fatale hartaanval bezorgden. Onder meer haar amoureuze relatie met haar zwager Lodewijk van Orléans hadden haar in het verleden de reputatie van losbandigheid bezorgd. Zo werd haar openlijk verweten dat haar zoon Karel VII een buitenechtelijk kind was, hetgeen deze lange tijd deed twijfelen aan zijn eigen autoriteit.
Kinderen van Karel en Isabella:
1 Isabella van Valois, geboren op dinsdag 9 november 1389. Volgt 1479.
2 Johanna van Valois, geboren in 1391. Volgt 1480.
4 Maria Van Frankrijk, geboren in 1393. Maria is overleden in 1438, 44 of 45 jaar oud.
Notitie bij Maria: abdis in Poissy
5 Michelle van Valois, geboren op maandag 11 januari 1395 in Parijs. Volgt 1481.
6 Lodewijk Van Guyenne, geboren op maandag 22 januari 1397 in Parijs. Volgt 1482.
7 Jan van Touraine, geboren op zaterdag 31 augustus 1398. Volgt 1483.
8 Catharina van Valois, geboren op donderdag 27 oktober 1401 in Parijs. Volgt 1484.
9 Karel VII Van Frankrijk, geboren op donderdag 22 februari 1403 in Parijs. Volgt 1510.
1479 Isabella van Valois is geboren op dinsdag 9 november 1389, dochter van Karel VI de Waanzinnige (Charles le Fou) Van Frankrijk (zie 1478) en Isabella van Beieren-Ingolstadt. Isabella is overleden op vrijdag 13 september 1409, 19 jaar oud.
Notitie bij Isabella: Zij was de oudere zuster van Catherine van Valois (vrouw van Hendrik V van Engeland) en dochter van Karel VI van Frankrijk en Isabeau van Beieren.
Toen ze acht jaar was trouwde koning Richard II van Engeland, een weduwnaar, met haar uit politieke redenen om zo vrede te sluiten met Frankrijk. De eenzame prinses werd meegebracht naar Engeland.
Toen Richard II gevangengezet en vermoord werd, werd Isabella door de nieuwe koning Hendrik IV van Engeland bevolen om uit Windsor Castle te trekken.
Hendrik wist niet wat hij met haar moest doen, en besloot dan maar dat ze met zijn zoon moest trouwen, de toekomstige koning Hendrik V. Maar Isabella wilde niets te maken hebben met de prins en mocht uiteindelijk terugkeren naar Frankrijk, waar ze trouwde met Karel van Orléans. Ze stierf op 19-jarige leeftijd in het kraambed bij de geboorte van haar dochter, Jeanne.
Isabella trouwde, 6 of 7 jaar oud, in 1396 met Richard II Van Engeland, 28 of 29 jaar oud. Zie 1035 voor persoonsgegevens van Richard.Toen ze acht jaar was trouwde koning Richard II van Engeland, een weduwnaar, met haar uit politieke redenen om zo vrede te sluiten met Frankrijk. De eenzame prinses werd meegebracht naar Engeland.
Toen Richard II gevangengezet en vermoord werd, werd Isabella door de nieuwe koning Hendrik IV van Engeland bevolen om uit Windsor Castle te trekken.
Hendrik wist niet wat hij met haar moest doen, en besloot dan maar dat ze met zijn zoon moest trouwen, de toekomstige koning Hendrik V. Maar Isabella wilde niets te maken hebben met de prins en mocht uiteindelijk terugkeren naar Frankrijk, waar ze trouwde met Karel van Orléans. Ze stierf op 19-jarige leeftijd in het kraambed bij de geboorte van haar dochter, Jeanne.
1480 Johanna van Valois is geboren in 1391, dochter van Karel VI de Waanzinnige (Charles le Fou) Van Frankrijk (zie 1478) en Isabella van Beieren-Ingolstadt. Johanna is overleden in 1433, 41 of 42 jaar oud.
Notitie bij Johanna: De graven van Penthièvre hadden nog altijd geen afstand gedaan van hun aanspraken op Bretagne, dat ze verloren waren bij de eerste Bretoense successieoorlog en het verdrag van Guérande (1365). Ze nodigden Jan V uit op een feest dat zij gaven in Châtonceaux. Jan V van Bretagne ging in op de uitnodiging maar werd gearresteerd (1420). Johanna deed beroep op alle baronnen van Bretagne en belegerde een voor een alle kastelen van de Penthièvres. Uiteindelijk nam zij de douairière van Penthièvre, Marguerite van Clisson, gevangen, die verplicht was de hertog vrij te laten.
Zij huwde in 1396 met Jan V van Bretagne en kreeg volgende kinderen: Anna (1409-)
Isabella (1411-1441), in 1430 gehuwd met Gwijde XIV van Laval,
Margaretha (1412-1421)
Frans I (1414-1450)
Catharina (1416-)
Peter II (1418-1457)
Gillis (1420-1450).
Johanna trouwde, 4 of 5 jaar oud, in 1396 met Jan V de Wijze van Bretagne, 6 of 7 jaar oud. Jan is geboren op vrijdag 24 december 1389. Jan is overleden op woensdag 29 augustus 1442, 52 jaar oud. Zij huwde in 1396 met Jan V van Bretagne en kreeg volgende kinderen: Anna (1409-)
Isabella (1411-1441), in 1430 gehuwd met Gwijde XIV van Laval,
Margaretha (1412-1421)
Frans I (1414-1450)
Catharina (1416-)
Peter II (1418-1457)
Gillis (1420-1450).
Notitie bij Jan: Hij was een zoon van Jan IV van Bretagne en diens derde echtgenote Johanna van Navarra. In 1399 volgde hij zijn vader op, onder de voogdij van de hertog van Bourgondië. Jan verzoende zich met Karel VI van Frankrijk en huwde zijn dochter Johanna. In 1404 versloeg hij de Engelsen bij Brest. Tegen het einde van de Honderdjarige Oorlog werd hij een bondgenoot van Frankrijk, waardoor hij tegen beperkte prijs Saint-Malo, op dat moment deel van het koninkrijk, kon recupereren. Jan had vrede gesloten met de graven van Penthièvre, maar deze hadden het bestuur over Bretagne nog niet opgegeven. Uitgenodigd op een feest in Champtoceaux in 1420, werd hij door de gravin van Penthièvre gevangengenomen en met de dood bedreigd. Dankzij de hulp van zijn vrouw en de baronnen werd hij bevrijd en trok hij ten strijde tegen graaf Jan II van Alençon.
Hij werd in 1440 gekozen als ridder in de Orde van het Gulden Vlies.
Hij werd in 1440 gekozen als ridder in de Orde van het Gulden Vlies.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten